De "Noordster" van Mechelen die in de Landjuweelwedstrijden der jongste maanden voortreffelijk heeft gekampt en door de jurys herhaaldelijk op een eereplaats werd gesteld, werd belast met de inrichting van den vijfden Landjuweelwedstrijd. Mechelen bezit van ouds een schoone tooneelfaam en -traditie en veel zal deze wedstrijd er kunnen tot bijbrengen om het Mechelsch tooneelleven nog te verhevigen. Reeds wordt een overzichtelijk expositie van het Mechelsch tooneelleven vroeger en nu, en van het geheele moderne tooneel in Vlaanderen naar aanleiding van deze wedstrijd aangekondigd en de belangstelling voor de vertooningen was op de beide eerste beurtoptredingen zeer verblijdend. Daarénboven geeft "De Noordster" om de week een boeiend tooneelbladje uit. In het nummer van 16 Januari vinden wij b.v. naast een [???]-gedicht van Karel Casteels en de rolverdeeling om het op te voeren stuk ("De Twee Vrienden en de Vrouw", van E.W. Schm.) ook de beknopte inhoud, een schets van Ernest W. Schmidt als tooneelschrijver, een korte historiek van de optredende vereeniging "De Gulden Palm", een bijdrage over Charles De Coster, een essay over Dirk Coster. Men kan over den inhoud wel vl?ten, maar: hier wordt een flinke cultuurpoging geleverd en daaraan is eerbied verdiend.

De jury werd door de Koninklijke Commissie van Toezicht op het Landjuweel dit jaar volgenderwijs samengesteld: voorzitter de h. Jef Mennekens; sekretaris-verslaggever de h. Lode Monteyne; Leden: de hh. Dr Maurits Sabbe, Val. Dhondt, Herman Van Overbeke, Dr Theo de Ronde en Paul Kenis

Zondag 9 Januari werd de wedstrijd ingezet en de uitschrijvende maatschappij "De Noordster" met als spelleider Karel De Heyder, die als acteur velen zal bekend zijn uit zijn tijd in den Kon. Vlaamschen Schouwburg te Brussel of uit de eerste maanden van het verjongde Vlaamschen Volkstooneel waar hij als de oom in "Marieken van Nijmegen", als de Dichter in "De Nacht" van Dr Helmuth Unger, zich een heel gunstige faam verwierf. Om reden van ziekte weggegaan is de h. De Heyder naderhand gebleken ook een degelijk tooneelleider te zijn. Zijn regie van "Compostella" en van "En waar de Ster", e.a. bezorgden hem veel achting.

Jammer genoeg werden wij door een misverstand niet in de gelegenheid gesteld om den inzet van het Landjuweel bij te wonen. Vertoond werd "Jezabel" van Warden Schouteden waarover wij hier schreven naar aanleiding van de vertooning in den Kon. Vlaamschen Schouwburg te Brussel. Het spijt ons des te meer omdat "De Noorster" verleden jaar tweede geplaatst in de rangschikking van de jury alles in het werk heeft gesteld om alle prestaties harer mededingsters te overtreden. Wij hoorden hoe warm de Mechelaars zich maken voor hunne "Noordster" en voor de vertolking van "Jezabel" zooals die werd gegeven.

Alleen het dekor hebben wij gezien, toen het verleden week werd gebruik in den Kon. Vlaamschen Schouwburg, en gaven daarover reeds onze meening.

Zondag 16en was het de beurt aan "De Gulden Palm", van Leuven die verleden jaar meestreed met "De Zonderlinge Gast" van Anton Van de Velde, ditmaal met "De Twee Vrienden en de Vrouw" van Ernest W. Schmidt. Deze tooneelschrijver, Ernest W. Schmidt, heeft onze na-oorlogsche Vlaamsche tooneelliteratuur veel ondiensten bewezen. Paradokaale gevalletjes heeft hij in vele bedrijven, vol woorden, zinnen, bons-mots, en [???], uitgepuisd. Zijn stuk "De Twee Vrienden en de Vrouw" zwemt vier bedrijven lang in superieur-doende woordenverveling over de kwestie of vriendschap onder twee mannen duurzamer is en degelijker dan liefde van man tot vrouw, of het stellen van kunst boven liefde egoïsme is of een vanzelfsprekende zaak bij een artist. Met woordenpuzzels amuseert Schmidt zijn Antwerpsch Schouwburgpubliek een vollen avond maar hij brengt weinig of niets van werkelijk oprecht tooneel waarde aan ons nieuw repertorium.

De vertolking was tamelijk sympathiek, zonder iets echt bijzonders te vertoonen. Er was geen stijl en geen tooneeleffect in het realistisch decor. Het spel was vlot, maar het karakter van elk der pratende personnages, mannelijke personnage, wel wat al te ingetoomd. Het verdienstelijkst waren de half verdoken gevoeligheid van Paul Roelants, als Herman, en de sobere norschheid van Felix Dekoninckx als Han. Er was in de uitbeelding van Van Impe, junior, door Karel Mathysen, een goedgegeven tikje onbewuste [???]. Als dames speelden de bekende juffrouw Paula Dieltjens. Zij schilderde raak haar Adrienne, maar hard klinkt haar stemgeluid. Nog ietwat onhandig, maar in liefelijken stijl en met frisschen hartstocht speelde Mej. Nini Logeman als Nannie. Zij bezit het temperament van een goede artiste, ook een keurig vrouwelijk stemtimbre enhet opendoekje dat zij kreeg was verdiend.

Den volgenden Zondag treedt te 6 uur "De Linde" van Leuven op met "Stoops Fecit", tooneelspel in 3 bedrijven door D. Claeys en H. Coopman Th.

J.B.