Men heeft op deze vertooning het etiket "frisch" gedrukt. Terecht. Frisch is het stuk gebleven, en al zijn frischheid heeft het bewaard in de vertaling van Maurice Roelants. Frisch ook was de costumeering. Het ziet er uit of het Volkstooneel uit Parijs een heelen voorraad elegantie heeft meegebracht. Frisch waren dans, spel, muziek.

We kenden, naast de traditie van de Comédie française den voornamen en naar vereenvoudiging strevenden stijl van Jules Delacre, die onder meer "Le médecin malgré lui" omzette in een reeks gracieuse beeldekens, die gecopieerd schenen van fijne achttiende eeuwsche bonbonnières. Delacre bracht alreeds Molière nader tot ons, maar bewaar dan toch in zijn transpositie steeds die Fransche voorzichtigheid, die wij bij hem altijd hebben bewonderd, die voorname "halve tonen" waarin hij ieder spektakel hulde.

Johan De Meester jr. gaf natuurlijk van Molière alweer een andere versie. De zijne. Een Vlaamsche versie, met veel kleur, veel beweging, veel uitgelatenheid. Molière op jazz-band-rhythme. Een Mijnheer Jourdain, naar behooren geïnternationalizeerd, in een clowneske omgeving, die een beeld moet wezen van het bizarre wereldje, dat ten allen tijde in alle landen zich vastklampt aan de "nieuwe rijken", zooals ons trouwens in de laatste jaren voldoende werd getoond.

Onderwijl zou de Franschman voorzeker vreemd opkijken naar dit schouwspel, waarbij de personen in costumeering en acteering zich geen oogenblik schenen te bekommeren om de eeuw, waarin zij het licht zagen. Te Parijs zou dit geval misschien tot een schandaal groeien. Hier, in Vlaanderen, zal deze interpretatie op weinig of geen tegenstand stuiten. Het is zooiets als het geval met "Lucifer" te Parijs, maar omgekeerd. Men ignoreert hier Molière en den geest van Molière, zooals men te Parijs Vondel en het vers van Vondel ignoreert.

...Boven het tooneel hangen gekleurde letters als lampionnetjes. Wij lezen "GIOURDINA". Links en rechts tusschen geboomte -- want we bevinden ons in de openlucht -- staan twee stukjes décor, ieder een raam voorstellend. Ze schenen er nauwelijks noodig te zijn. Ten slotte waren er ook vlaggen, die het spel heelemaal in de atmosfeer van de kermis plaatsten. Het rhythme van het stuk, dat voor een groot deel "gedanst" wordt, is aangegeven door muziek, en we mochten ervaren dat Karel Albert hoe langer hoe beter met de eischen van tooneelmuziek vertrouwd geraakt. Hij zette ieder optredend personage in den juisten toon en wist de diverse tooneeltjes en bedrijven (er is slechts één pause) zoo goed aaneen te rijgen, dat we geen oogenblik het gevoel hadden dat er iets afgeloopen was of dat er iets begon. Op bepaalde oogenblikken echter verwierf zich de muziek een bijzondere waarde. Zoo bijv. in het tooneel van de zangles, waar de zangmeester een lied voordraagt dat waarlijk een allerleukste parodie was op de suikerzoete tranerigheid van de bekende opera-aria's, met zwellende crescendo's en extatische point-d'orgue's. Ook het diner werd verder "gedanst" opgediend. Dat was een prettig intermezzo. Twee witte koks brachten allerlei kartonnen gerechten binnen, wijl op geestige wijze ballet-muziek werd geparodieerd. Maar den hoofdschotel van de muzikale adaptatie kregen we ten slotte in het "divertissement", waarbij Jourdain den vreemden riddertitel krijgt, die hem waardig zal maken de schoonvader van den zoon des grooten Turks te worden. Gij weet, deze zoon des grooten Turks is niemand anders dan Cléonte, de minnaar van Jourdain's dochter, die afgewezen werd omdat hij niet van adel is, maar die Lucile en zijn geluk verovert langs een gigantische klucht, waarmede het spel wordt gesloten. Te dezer gelegenheid werd met zulk brio Turksch gesproken dat het publiek er bij gierde. Er was zelfs op zeker oogenblik sprake van "activisto" en "bolchevisto" en wat weet ik nog al. Onderwijl danste de Muphti (Renaat Verheyen) een charleston om Joséphine Baker beschaamd te maken. En natuurlijk vond de componist Karel Albert hierbij een schitterende gelegenheid om ons de volle maat te geven van zijn virtuositeit.

Naast de muziek en de dansbewegingen : de kleuren. De costumeering krioelde van geestige en pittoreske détails. Daar was in de eerste plaats het costuum zelf van Mijnheer Jourdain, dat door twee loopjongens werd opgebracht in groote doozen, waarop te lezen stond "René, englisch tailor". Groene kousen, een rood ondervest met daarop bengelend een reusachtige horlogeketting, een groen vest zonder mouwen, en een gewoon vilten kaphoedje, dat boven de bizarre compositie lachte als een oolijk anachronisme. Naast dit toonbeeld van slechten smaak, dat Mijnheer Jourdain is, verscheen dan Lucile, zijn dochtertje, als een vroolijke gracieuse tegenstelling. Haar guitige oogen blonken als sterretjes onder een bleek-blauwen hoed met breeden naar voren kringenden rand. Haar kleedje was roze en haar jurk blauw. Zij was als een van die fragiele mascotje's, die men aan de raampjes der auto's hangt. Niet minder lief was het meideke, in 't bleekgroen. En de mama wandelde daartusschen rond, gehuld in blauw-grijze voornaamheid. Meer de traditie benaderend was de uitbeelding van graaf Dorante, die toch niet aarzelde witte guêtres te dragen, en van de markiezin Dorimène die, rillend in een roze toiletje, haar nonchalance rondwandelde onder een geel zonneschermpje. Cléonte, de minnaar van Lucile, daagde op met een strooien hoed, en zijn lakei, Coviele, zag er van onder uit als een traditioneele Scapin en van boven als een moderne kellner, met stijven kraag en een wit strikje.

Deze kleurenweelde werd echter een waarachtige orgie in het "Turksch" divertissement, waar het heele spel gedreven werd op een diapason ven gekheid, waarbij uitstekend was bewezen wat op het programma te lezen stond, nl. dat Monsieur Jourdain is : "de gekste man van de wereld". De hoofdrol was toevertrouwd aan Staf Bruggen, die van Monsieur Jourdain een zijner allerbeste creatie's heeft gemaakt. Hij speelde het slot, als hij, verlaten in zijn dwaasheid, ons aanstaart met de oogen van den waanzin, met de allure van een Jannings, sterk, woest, imponeerend...