Het Vereenigd Rotterdamsch Hofstad-Tooneel: De Keizer van Amerika (The Apple Cart) door G.B. Shaw

Herman Oosterwijk, 1930-12-05


Source

Jong Dietschland, 1930-12-05 pp. 781-782


Items that may be related to this text • More...

  1. ◼◼◻◻◻ Victor J. Brunclair: Door mijn luidspreke... 1930-01-30
  2. ◼◻◻◻◻ P.: Koninklijke Nederlan... 1923-01-16
  3. ◼◻◻◻◻ Victor J. Brunclair: Russomanie... 1930-12-10
  4. ◼◻◻◻◻ Victor J. Brunclair: Het Nieuwe Volkstoon... 1930-12
  5. ◼◻◻◻◻ Herman Deckers: De krisis bij het Vl... 1930-05-30

HET VEREENIGD ROTTERDAMSCH HOFSTAD-TOONEEL TE ANTWERPEN

De Keizer van Amerika (The Apple Cart) door G. B. Shaw.

HERMAN OOSTERWIJK.

Shaw vinden wij geestig, vindingrijk, puntig, uitdagend-satyrisch en geniaal en wij laten ons, vele beginselen ten spijt door hem boeien, maar zijn tooneel is een anachronisme. De dramatische vorm dien hij bezigt overleeft zichzelf bij de gratie van een onvermoeibare spiritualiteit. Shaw als dramaturg heeft ons niets te zeggen. Geen nieuwe werelden zal hij van zich afstooten, geen ongeweten horizonten der toekomst ontsluiten of afgronden openen van verwondering. -- Hij is geen schepper in den hoogen en artistieken zin des woords. Hij is de geniale naspruit van het geslacht der gestileerde hofnarren. Zijn terrein is de sublieme schermutseling van een Don Quichot tegen de windmolens der burgerlijkheid, der domheidsmacht, der democratie, kortom tegen alle vastgeroeste vormen onzer gezegende maatschappij. Shaw speelt, een supérieur spel weliswaar, maar hij kan bij dit spel van den geest niets verliezen, omdat hij het zelve regelt en ervoor zorgt nimmer den inzet van zijn hart te wagen.

Hij mist de roekeloosheid van den held, hij blijft bij allen genialen aanleg slechts een (belangwekkend) toeschouwer van dezen tijd.

« The Apple Cart » is een vrije satyre, persiflage of hoe ge het noemen wilt, in dramatischen vorm, en voor die in de politiek zijn of «eraan doen» is hier voor elk wat wils, tot aan de kiezers toe.

Er werd in dit stuk veel gepraat, geredeneerd, gespeecht, geestig gespeecht, ad rem gerepliceerd, -- veel gezeten vooral en gestaan. Decor en aankleeding waren stijlloos bij het onbenullige af, behalve in het tusschenspel, een lichtzinnig intermezzo, geestig wederom en in zijn lichtzinnigheid voornaam.

Cor van der Lugt-Melsert speelde den koning (van een zeer demokratisch land). Hij deed dit met een meesterlijke beheersching ; het was een prachtig compromis tusschen vorstelijkheid en kameraadschap, maar in ieder geval «demokratisch» genoeg om de dynastieën behoorlijk in het ootje te nemen en de demokratie erbij.

De andere rollen waren nagenoeg alle in onberispelijk samenspel met dezen primus inter pares. Het was Annie van Ees gegund om in de rol van « de beminde » iets verder dan de anderen in de sentimenteele en pathetische registers te grijpen. Zij maakte van dit voorrecht dan ook 'n gretig gebruik en overdreef tot in het kluchtige, niet zonder (iewat perverse) elegantie overigens.

Het belangrijkste van dezen avond was voor ons -- dank zij Shaw of hem ten spijt -- het feit dat dit gezelschap een frissche en weldoende bries van hooge Nederlandsche beschaving over de zaal deed gaan.

Om zulke zuivere en subtiel geschakeerde klanken van onze onvolprezen moedertaal te hooren willen wij ons nog vaker door de Hollandsche Club naar de Antwerpsche opera laten nooden, zelfs al stond die in Zoetennaaie of in Vijve Sinte Baafs.


Items that may be related to this text

  1. ◼◼◻◻◻ Victor J. Brunclair: Door mijn luidspreke... 1930-01-30
    George Bernard Shaw • (date-year) 1930
  2. ◼◻◻◻◻ P.: Koninklijke Nederlan... 1923-01-16
    George Bernard Shaw • shaw
  3. ◼◻◻◻◻ Victor J. Brunclair: Russomanie... 1930-12-10
    (date-month) 1930-12 • (date-year) 1930
  4. ◼◻◻◻◻ Victor J. Brunclair: Het Nieuwe Volkstoon... 1930-12
    (date-month) 1930-12 • (date-year) 1930
  5. ◼◻◻◻◻ Herman Deckers: De krisis bij het Vl... 1930-05-30
    Herman Oosterwijk • (date-year) 1930
  6. ◼◻◻◻◻ Robert Erkens: Een onnoozel hart in... 1930-07
    Koninklijke Vlaamse Opera • (date-year) 1930
  7. ◼◻◻◻◻ Victor J. Brunclair: Victor J. Brunclair:... 1930-07-12
    (date-year) 1930
  8. ◼◻◻◻◻ Brunclair: Kon. Nederl. Schouwb... 1930-04-19
    (date-year) 1930