Er is niet veel nieuws onder de zon. En zeker niet op het gebied van blijspel. Wie zich aan het schrijven zet, heeft de traditionneele intrigue maar wat lokale kleur te geven, al naar het stuk in een dokters- of advokaten-wereldje, een bankiers- of artiesten-milieu moet spelen.

"Kwakzalvers" van Henri Dekking neemt een loopje met de artsen, als hij de zaak van de wonderdokters bepleit, die vooral in Holland een dankbaar publiek vinden; zooals we onlangs de veel bijtender ironie van "Pomarius" den zaakwaarnemer, tegen de advokaten kregen. "Kwakzalvers" zit veel losser in zijn voegen. Er is veel nutteloos bijwerk, dat de auteur weer direkt moet loslaten omdat anders heel het spel in de war zal loopen. Dat geeft iets fragmentarisch aan het stuk wat komt b.v. die verzekeringsagente in I eigelijk uitrichten? De vreeslijk sentimenteele liefdehistorie rond de eerste lenteroos krijgt met kunst- en vliegwerk op het einde nog gauw een weinig aannemelijke uitkomst. De verboemelde dokter tegenover den waardigen voorzitter van het komiteit voor kwakzalverbestrijding: een mooi stukje leven was er van te maken; maar het kon ook al niet meer uitgewerkt in die 3 lange bedrijven, waarvan het eerste, vooral door het patiënten-tooneel erg lam en futloos aandeed, terwijl het laatste een warboel te zien geeft, waaruit men een oogenblik vreest nooit verlost te raken. Maar twee was voortreffelijk van plezierige karakteriseering.

Voor de akteurs die in genre-tooneeltjes altijd in hun beste pakje zitten, is het een dankbaar stuk. Ook voor het publiek dat zonder hersen-vermoeinis uit den schouwburg wil komen.

Van Thillo en Angenot hadden hun traditioneel karakterrollen eens omgeruild. We hopen dat het nu wel eens meer gedaan zal worden. Want, zeker voor Van Thillo die twee opendoekjes kreeg, is het een groot sukses geweest, dat kleine rolletje van den ouden bode bij het Kantongerecht. Het was mooi van innig en zuiver doorvoeld leven. Als dominee was Angenot lang niet kwaad. Hij zag er alleen nog wat jongensachtig uit.

Mevrouw Ruysbroeck droeg de hoofdrol met veel ruwe waarachtigheid. De oude keukenprinses leefde nog sterk onder het satijnen kleed der wonderdoktores. Het vulgaire en het volksch-eenvoudige van de misprewen moeder werden uitstekend genuanceerd. Alleen doen een paar Antwerpsche klanken zeer onaangenaam aan in haar spreken.

Gorlé als kantonrechter gaf dezelfde kwaliteiten van spel en leven te genieten die we in den gewetensvollen akteur reeds vaak geprezen hebben. Wie ditmaal uitstekend werk gaf, was Van Pelt, de levendige, geestige bohemien, van het slag dat men nog maar alleen op de planken te zien krijgt.

Mej. Van Rijn had wel de ongelukkigste stoplap-rol van het stuk. In het derde bedrijf laat de weinig galante auteur Ada haar plan maar trekken, wat Mej. Van Rijn dan ook met verdienste gedaan heeft.

Jan Cammans leert dapper bij. Het mondaine had hij al beter te pakken als vroeger in "Minnespel" b.v. Nog wat minder deklameeren kon geen kwaad. Een blijspel moet vlotter en vroolijker losloopen. Hij deed te tragisch in zijn stemverheviging. Bury en Schmitz die wat meer mochten presteeren dan naar gewoonte, deden het heel verdienstelijk. En nu hadden we zoowaar den prachtigen, in het vuur vergulden kop van Dr Minderman (Van de Putte) en de waardige verontwaardiging van zijn collega, Dr Wijdema nog haast vergeten.

Het was een grappige avond. Maar na een reeks heel "serieuze" dingen heeft Cauwenberg toch wat veel grappen in eens opgehaald.

M.

P.S. - Over de directeurskwestie die de volgende week haar oplossing krijgt enkel dit nog. Onze sympathiën gaan natuurlijk naar Dr De Gruyter. Van al de kandidaten is het de eenige die iets meer bedoelt dan "komedie spelen". Hij moet de gelegenheid krijgen met een goed gezelschap in een groote stad, te realiseeren wat zijn reizend troepje in een achterlijke negerij maar van heel ver kan laten vermoeden. Wie het Antwerpsch tooneel nog niet rijp acht voor geestelijke leiding moet de directeurs-misère, die we al jaren doormaken, nog maar voor een periode bijteekenen. Van Kerkhoven in eer herstellen, is een lofwaardige bedoeling. Maar als men willekeurige daden van het vorige gemeentebestuur wil uitwisschen, had men b.v. met Dr Denucé kunnen beginnen, die alleen bevoegd is om van ons Plantijn-Museum een centrum van wetenschappelijke werking te maken.. Wat Sabbe toch wel nooit zal kunnen en ook Ary de bokser niet. Aan de regie van Mev. Van Kerkhoven hebben we een broertje dood, dat "Hamlet" heet. Dat mag ook "De Schelde" niet vergeten.

P.S. II - Schmidt is boos op de critiek die zijn Duivelarij uitlokte. - De insinuatie's die hem troffen waren niet uit onze pen gevloeid. En dan willen we nog even aannemen dat het een grap is van moderniteit te spreken in verband met een wonderlijken gast. Het was integendeel vreeslijk traditioneel.