door F.J. Dostojewski den onsterfelijken Rus waarheidsgetrouw en genietbaar voor het tooneel bewerkt, op een paar passussen na, waar hij in langdradigheid vervalt en minder vermag te boeien.

De geschiedenis zelf wordt bij Dostojewski een tinteling van humor, maar zijn «ouderwetsche komedie» vertoont niet enkel dit komische gedeelte. Er ligt een tragisch element in verweven, dat dan een uiting geeft aan de sombere daemonie, die de voedingsbodemis van Dostojewski's meesterwerken.

Het komische gedeelte schuilt, in de verschijning van Vorst Gravila, die in het provinciestadje Mordassov te gast is bij Marja Alexandrovna. Marja door dit hooge bezoek verblind, wil een huwelijk tusschen den half gaga geworden ouderling en Zinaida haar dochter aanmakelen. Haar toeleg schijnt te gelukken, maar Pawel, Zinaïda's afgewezen pretendent, weet het te verijdelen door de suggestie, dat Oompje's werkelijk huwelijksaanzoek slechts een droom is geweest. Zinaida die in heel deze historie smadelijk vernederd werd, wil in extremis een door haar beminden maar doodelijk zieken onderwijzer vervoegen maar het is te laat. De jonge man werd tot den Heer geroepen. Dit laatste element draagt een stille tragiek en bevestigt dan ook hier weer den door Dostojewski toegepasten stelregel, dat zijn figuren aan hun eigen noodlot ondergaan.

Ook deze Dostojewskivoorstelling stond op een zeer hoog artistiek peil, dank zij de spelleiding van J. Diels, die onvermengd dient geroemd, en alleen maar in haar poging naar homogeniteit gehinderd werd doorvde langdradigheid waaruit K. Vollmueller zich niet bevrijden kon.

Scenisch beschouwd ligt het zwaartepunt van dit spek op de figuur Marja Alexandrowna, welke meesterlijk werd vertolkt door Mevr. Vreker-Verschuur, die een prestatie bracht welke wij onvoorwaardelijk roemen.

Naast haar komt voot den eerepalm de heer, Jos Gevers in aanmerking, wiens vorst Gravila gespeeld werd grooten stijl.

Zinaida werd door Mevr. Ida Wassermann stijlvol en sober vertolkt en bij de werkelijk expressieve liedervoordracht oogstte zij een opendoekje.

Uit de nevenbezetting lichten wij voor speciale vermelding den Heer A. Janssens, (Marja's echtgenoot), Mevr. D. de Gruyter, luidruchtige ekster, en Mevr. J. de Coen, een nijdassige klappei.

De schermenopstelling bracht ons een suggestief beeld vol kleurrijke exotiek.

Wij kunnen alleen maar betreuren dat de Heer Benoy dit stuk niet tijdens de Wintermaanden heeft gemonteerd, want nu moest deze verdienstelijke voorstelling doorgaan voor een onvoldoend bezette zaal.

V.J.B.