Vertoond werd het voor-oorlogsche tooneelwerk van Rafaël Verhulst, waarin Jezus wordt behandeld als een poëtisch menschelijk droomidee, lyrisch van beteekenis, een Jezusbeeld aldus in strijd met den waarachtigen, menschgeworden zoon van God den Vader waarin wij volkomen gelooven, die voor ons is vleesch geworden, geleden heeft en gekruisigd werd, en verrezen is en weder vereenigd met den Vader en den H. Geest in den Hemel.

En het is ook een werk met meer poëzie dan dramatisch. Een gemakkelijk werk.

Er viel ons bij de uitbeelding al spoedig een kapitale fout op: de tusschenpoozen duurden telkens ongeveer zoo lang als de bedrijven zelf. Ik noem dit een geweldige technische fout. Juist op de voorstelling tevoren ("David" door Sint-Niklaas), had Michel van Vlaanderen het met eenvoudige maar intelligente middelen van moderne regie gedaan gekregen om een tooneelwerk waarin de handeling wel twintig keer van plaats verspringt, bijna in één adem te doen doorspelen. Niet alleen gebeurde dit zonder hindernis maar het totale toneelbeeld groeide daardoor met heftiger fantasie uit de scène-ruimte. En dit ondanks verzwakkingen van tempo en spel-spanning. Hier nu bij de vertooning van "Jezus de Nazarener" zagen we het totaalste realisme gediend en het eerste gevolg was: het knippen van het werk in vier autonome gedeelten. De techniek faalde telkens onder de poozen. De realistische decorbouw is daarmede ook veroordeeld als onpraktisch en onlogisch.

Als realisme was het volledig. Ik kreeg niettegenstaande mijn afkeer voor gekleurde portretkunst op het tooneel, bijna respect voor dat halstarrig doordrijven van het realistische tot in het kleinste detail. Er waren zij-schermen en stadszichten op achterfonds, historische kostuums en andere kostuums afgekeken op de valsche kruisweg van Jozef Jansens. Er was een lange stoet zoo à la Juive met Jezus op een echte ezel. Christus zelf kwam pas uit de opera gelopen. Hij had niks van de goddelijke straatarme sukkelaar van Nazareth. Hij had krakende pantoffeltjes, een decadent gedrapeerd wit fijn kleed en propere glimmende bleekblonde haarlokken. Ik herinnerde dadelijk die ontzaglijk plechtige Christus die de Catharinisten te Aalst hadden gekleed uit zakkengoed met eindelooze glans van weemoed en liefde op het doffe doorploegde gezicht.

En de spelers? Ze speelden allen erg op hun gemak, zelfbewust, rustig hunnen tijd nemend aan de duizend en één tiraden. Verschillenden hadden een mooie, krachtige stem. Maar meest alles aan uitbeelding en spraak was truc en routine. Alle camouflage-middelen die de schouwburgspelers in pacht hebben werden hier uitgepakt. Als perspectief rees tegenover deze vertolking van "David" eischte mijn verbeelding nog altijd meer en meer lyrische bezetenheid dan schoone lenige acteurs als de vertolkers van Absalon (Van Haver), Tamar (Madou), David (Brioen) en David's raadheer, er reeds te genieten gaven. Bij de vertolking van "Jezus de Nazarener" werd ik geheel in andere atmosfeer geworpen en voelde ik me alleen geboeid door gezwollen acteursmanieren die mij altijd dwongen te bewonderen hoe zij konden zitten en staan en hun oogen laten rollen en het publiek in houden door hunne trage woorden.

Ik bedoel geen vergelijking van waarden daarmede. Maar het was, door den aard van stuk en spel, niet van mij weg te nemen. De eene uitbeelding spiegelde voortdurend in de herinnering van de andere.

"De Klauwaerts" hadden ook een heele wagen figuratie mee, door spelleider Van Tillo perfect gedrild in den opera-trant van spelers en decor.