Tristan Bernard : "Les Jumeaux de Brighton"

Willem Putman, 1926-01-02


Source

Willem Putman, Tooneel-groei (1921-1926): Indrukken over het na-oorlogsch tooneel-herleven in ons land. Brugge: Excelsior, 1927, pp. 165-166.


Items that may be related to this text • More...

  1. ◼◼◻◻◻ Willem Putman: Goldoni : "La Locand... 1926-03-13
  2. ◼◼◻◻◻ Willem Putman: André Coelst : "De ... 1926-01-16
  3. ◼◼◻◻◻ Willem Putman: Gogol : "Le Revizor"... 1926-02-13
  4. ◼◼◻◻◻ Willem Putman: Raymond Rouleau : De... 1926-03-15
  5. ◼◻◻◻◻ Willem Putman: Stève Passeur : "Un... 1925-12-05

Tristan Bernard : "Les Jumeaux de Brighton".

Het is de gewoonte dat in de schouwburgen, met de Kerst- en Nieuwjaarsdagen, koddige blijspelen worden opgevoerd; alleen onze Koninklijke Vlaamsche Schouwburg wijkt van dezen regel af en biedt dan zijn getrouw publiek de huiverige melo-tragiek van "De twee Weezen" en "Genoveva van Brabant". Delacre wist de vraag naar een blijspel met tact en smaak te beantwoorden; hij zocht zijn toevlucht bij Tristan Bernard -- en wat hij ons als "plat de Noël" voorschotelde behoort zeker tot het allerbeste dat deze fijnzinnige en geestige auteur voor het theater schreef.

"Les jumeaux de Brighton" is niet anders dan een dolle "klucht der vergissingen" welke haar oorsprong vindt in de verbluffende gelijkenis van twee tweelingen, die door een curieuzen samenloop van omstandigheden malkanders bestaan ignoreeren -- wat aanleiding geeft tot de meeste gekste en pleizierigste toestanden die een blijspeldichter maar wenschen kan. Tristan Bernard werkt dit gegeven uit met een flegmatiek meesterschap. Zijn onderwerp is niet zeer nieuw -- en hij zelf weet dat zoo goed dat hij, vóór het doek opstijgt, een conférencier laat optreden die het publiek vertellen komt dat het op te voeren stuk van Plautus is. Deze geleerde voordrachthouder verzekert ons dat Tristan Bernard, toen het zijn taak was op het college Plautus te vertalen, tooneelstukken schreef; terwijl hij nu, als het zijn taak is tooneelstukken te schrijven, Plautus vertaalt.

Deze inleiding tot het blijspel was zeer geestig geënsceneerd en vertolkt. Zij gaf een Marais-cachet aan het spektakel, dat voor de rest, misschien wegens de medewerking van den regisseur Alexandre Mihallesco (Théâtre de l'Œuvre) meer in het teeken stond van het traditioneele Fransche blijspel-genre, met dit voorbehoud dat ook ditmaal de lieve comedie van Tristan Bernard gezet was in een décor, dat eens te meer een getuigenis heeten mag van Delacre's goeden smaak. Edouard Tressy droeg de inleidende voordracht zeer geestig voor, met de noodige aarzelingen en de gewenschte geleerdheid. Hij verschijnt, zwart gerokt en behoorlijk gebaard, vóór het doek en daalt de treden van het proscenium af, wijl precies op hetzelfde oogenblik een groene tafel met bel en glas water als bij tooverslag oprijst uit den grond; de conférencier zegt beleefd "merci" -- en als zijn inleidende rede uit is, verdwijnt de groene tafel langs denzelfden geheimzinnigen weg. Het tweede gedeelte der conferentie bestaat uit een voorlezing van een allergekste historie, waarin de onwaarschijnlijke avonturen worden verteld van twee Siameesche broeders -- en dat lijkt wel een verwittiging te zijn. Tristan Bernard deelt ons langs dezen weg beleefd mede dat wij maar liever niet moeten zoeken naar motiveering van zijn blijspel. Hij zelf zal er zich in elk geval niet om storen. Juist in het onwaarschijnlijke der gebeurtenissen vindt hij een bron van humor, en zoodang put hij die uit, dat inderdaad een uitstekende stemming zich in de zaal gaandeweg ontwikkelt en dat wij allemaal lachen precies om dezelfde redenen, waarom 2500 jaar geleden de toeschouwers van Plautus hebben gelachen. Deze gulle lach kome het "Théâtre du Marais" ten goede; hij is aantrekkelijker dan de geforceerde scherts om "Un bout de fil coupé en deux". Ten slotte ging een reprise van Tristan Bernard's eenakter "Daisy". Dit pareltje werd op voortreffelijke wijze vertolkt door Delacre zelf, die een droog-comischen pick-pocket uitbeeldde met al den soberen humor waarover hij beschikt, en door Daisy Desluys, "la gosse", die als een verwend poppetje zei "Y a qu'on s'aime..." en ons een toiletje toonde dat een zalig mengsel was van verfijnde coquetterie en vulgair

2-1-26.

Items that may be related to this text

  1. ◼◼◻◻◻ Willem Putman: Goldoni : "La Locand... 1926-03-13
    Théâtre du Marais, Brussel • Tristan Bernard • (date-year) 1926 • Jules Delacre • (author) Willem Putman
  2. ◼◼◻◻◻ Willem Putman: André Coelst : "De ... 1926-01-16
    tristan bernard • Titus Maccius Plautus • (date-month) 1926-01 • Koninklijke Vlaamsche Schouwburg, Brussel • (date-year) 1926 • Tristan Bernard • (author) Willem Putman
  3. ◼◼◻◻◻ Willem Putman: Gogol : "Le Revizor"... 1926-02-13
    Tristan Bernard • (date-year) 1926 • Jules Delacre • Titus Maccius Plautus • (author) Willem Putman
  4. ◼◼◻◻◻ Willem Putman: Raymond Rouleau : De... 1926-03-15
    Jules Delacre • (date-year) 1926 • Théâtre du Marais, Brussel • (author) Willem Putman
  5. ◼◻◻◻◻ Willem Putman: Stève Passeur : "Un... 1925-12-05
    Théâtre du Marais, Brussel • Un bout de fil coupé en deux • (author) Willem Putman
  6. ◼◻◻◻◻ Willem Putman: Tchapek : "R.U.R."... 1925-05-12
    (author) Willem Putman • Théâtre du Marais, Brussel • Koninklijke Vlaamsche Schouwburg, Brussel
  7. ◼◻◻◻◻ Willem Putman: J. M. Barrie : "La n... 1925-01-17
    Théâtre du Marais, Brussel • Jules Delacre • (author) Willem Putman
  8. ◼◻◻◻◻ Willem Putman: Jules Delacre : Het ... 1925-06-01
    Jules Delacre • Tristan Bernard • Daisy • Koninklijke Vlaamsche Schouwburg, Brussel • Théâtre du Marais, Brussel • (author) Willem Putman
  9. ◼◻◻◻◻ Willem Putman: Luigi Pirandello : "... 1924-10-15
    (author) Willem Putman • Théâtre du Marais, Brussel • Koninklijke Vlaamsche Schouwburg, Brussel
  10. ◼◻◻◻◻ Willem Putman: Luigi Pirandello : "... 1925-03-26
    Théâtre du Marais, Brussel • (author) Willem Putman