Alhoewel eenigszins verouderd, kan de "Meester der Smeltovens" het tendage op ons tooneel heel wat beter uithouden dan de meeste stukken van het oud repertorium en beter ook dan vele z.g. moderne werken.

Ook aan dit salon-drama ligt de tendens ten grondslag die Ohnet in de meeste zijner tooneelwerken naar voren brengt, n.l. de strijd van de geldmachtigen tegen de artistokratie van het ras. Terecht zegt men van hem, dat hij de geschiedschrijver van de burgerij, wier deugden hij doet opwegen tegen de gebreken en tekortkoningen van rijken en machtigen.

Literair beschouwd kunnen wij van hem niet zeggen, dat hij in zijn stukken zich een meester heeft getoond van de vorm, en ook zijn stijl is vaak gebrekkig en onpersoonlijk. Doch daartegenover staat, dat hij, als wij hem van tooneeltechnisch oogpunt uit berichten, knap was in de logische ontwikkelingen van zijn onderwerp, in de klaarheid van uiteenzetting en, vooral, dat hij met waarlijk veel talent en groote handigheid een stevigen dramatische bouw wist op te trekken.

Vergissen wij ons niet, dan was het, in 1882, dat Ohnet zijn "Meester der Smeltovens" voltooide. Er hebben in dien tijd hevige polemieken plaats gehad over het al of niet literaire waarde hebben van zijn werk. De tijden zijn sedert dien zeer veranderd. In 't algemeen is men thans van oordeel, dat het literaire element bij hem niet hoog staat, doch men geeft hem graag de eer die hem toekomt, n.l. dat hij "toneel" wist te schrijven.

Het gezelschap van den Kon. Vl. Schouwburg heeft van dit werk eene zeer goede vertolking gegeven.

Willem Janssens was kostelijk als den oolijken parvenue Moulinet, die liberaal is, en daarom natuurlijk liefst omgang heeft met aristokraten.

Jef Van Pelt heeft naar onze meening de "Meester der Smeltovens" wat al te melo-dramatisch opgevat en weergegeven. De figuur Derblav staat lang niet in die verre romantische sfeer waarin van Pelt haar heeft geplaatst.

Van Karel Verhoeft een sober gestyleerden Bachelin. Hendrik Brosteaux had zich goed ingeleefd in de verpersoonlijking van den weinig "edelen" edelman Hertog de Bligny en Toon Fonteyne deed het best als Baron de Frépont.

Waren we tergelegenheid van eene vorige uitvoering minder goed te spreken over het spel van Paul Wicheler, thans zijn we vol lof over de wijze waarop hij de figuur Octave de Beaulieu op den voorgrond bracht. Hij heeft prachtig weerwraak genomen.

Van de dames noemen we in de eerste plaats Mej. Paula Dieltjens, die als Claire de Beaulieu gevoelvol spel te zien gaf. De beproefde actrice Mevr. Hart wist van de indringerige, trotsche Athenaïs een aangrijpende weergave te maken. Van Mevr. V. Van de Wiele eene sympathieke Markiezin de Beaulieu. Louisa Ghys was onverbeterlijk als het bakvischje Suzanne en Betsy van Es gaf eene medevoelende Baronnes de Frépont.

De inkleeding was prachtig en alles liep vlot van stapel. Eene suksesopvoering.