De Tjechsche litteratuur even als de Tjechsche muziek en de schilderkunst, hebben de melankolie tot grondslag en 't is daarop dat de Tjechsche kunstenaars voortbouwen hun gevoelvolle gewrochten in taal, of klank of kleur.

Smetana, Dvorak, Fibich, en met hen veel anderen, teekenden thema's op, oorspronkelijk ontloken aan 't droefgeestig gemoed van hun volk. En hoe grootsch en geweldig ook verwerkt, hun sinfoniën, sonata's en liederen blijven in hoofdlijnen hun oorsprong de Tjechsche ziel, waarvan zij met liefde vervaardigde gemetamorfozeerde copijen zijn, getrouw.

Sokhor, Tchermak, Brojik, Hynais, zij schilderden met de kleuren waarin trilt de Tjechsche hartstocht, maar waarin tevens ook leeft het stille, weemoedig gevoel van een volk dat, evenals ons Vlaamsche volk, het bestaansrecht onder de zon ontzegd wordt, maar dat met iedere miskenning, met iederen slag grootscher wordt en eens, machtig stralend, de kinderen der duisternis, de vermetelen die het dierven t schoppen, zal verblinden door zijn schitterenden glans.

"Het is niet goed, te wroeten aan de grondvesten, waarop ons zieleleven is opgetrokken".

Hetzelfde als voor de muziek en schilderkunst, geldt ook voor de Tjechsche litteratuur.

Met dit stuk gaf Kvapil een brok diepe realiteit, die, alhoewel aanvechtbaar in sommige meeningen, een prachtige psycho-analyse geeft van de verschillende karakters in dit tooneelspel.

De dialoog is vlot, ongedwongen. De afwisseling gelukkig gevonden, sierlijk, beschaafd en de inhoud diep psychologisch. Geen prulletjes, maar beredeneerde, op een basis rustende ideeën. Een prachtig stuk.

Het bestuur van de Brusselsche "Folies-Bergère" heeft goed gezien om door deze poging het laag gezonken artistieke peil van ons tooneel over 't algemeen, te willen verheffen. Het verdient daarvoor allen lof, en ook aller steun.

Ik heb in bewondering gestaan voor het hoog dramatisch talent van Mej. Stella (Maja Zemanova) en 'k had maar één verdriet - maar dan ook een zéér groot verdriet - n.l., dat deze temperamentvolle kunstenaresse zich maar al te dikwijls moet leenen voor zoo laag bij den grondschen kost als revues en andere zoutelooze "sotternijen". Heusch, Mej. Stella, die een ras-artiste is, verdient beter.

Na haar noem ik onmiddellijk Arie Van den Heuvel (Peter Kocian), een eerste kracht en geschoold acteur. Ook voor hem spijt het mij, hem nu en dan in Pinnen-afferigheden, enz. te moeten zien afdalen.

De heer A. Sprenger gaf een waardige, met volle overtuiging ...