«Souper», «Een, twee, drie» door F. Molnar.

Deze Molnar-avond is een heusche triomf geworden. Het was een spettering van geestigheid, één vuurwerk vol verrassende vondsten, één tinteling van humor van aanvang tot einde.

Rond een nietigheidje-- een Aprilmop -- heeft Molnar een prettige comedie geschreven, boordevol geestigheid. Rond de feestdisch heeft een self made man zijn getrouwe vrienden uitgenoodigd. Een spuiter, bekende van het heele gezelschap, komt op den smakeloozen inval zich te vermommen als rechercheur en den gastheer te arresteeren. Pas heeft hij zich aangeboden of de getrouwe vrienden wenden zich van den gastheer af. Als de ontsteltenis tot haar toppunt is gestegen, werpt de man zijn vermomming af. De gastheer leest zijn gestoorde tafelrede verder en de bewoordingen daarvan zijn zóóveel striemende slagen voor hen die hij in een oogenblik van nood heeft leeren kennen. De eenakter werd knap verdedigd door den heer Gorlé, die hier werkelijk het beeld van een hoofschen grootfinancier heeft ontworpen. Dat was beschaafd en keurig tot in de puntjes. Naast Gorlé stonden J. Verlinden, als een ietwat oudmodische doktor, R. Van de Putte en Deleu en dames de Gruyter, de Coen e.a. om dit stuk tot de vereischte spelhoogte op te voeren.

Maar de hoofdschotel van den avond werd «Een, twee, drie!» Dat is voor J. Cammans, die in het «Souper» de rol van rechercheur reeds had gespeeld tot een volle zegepraal uitgegroeid. Eens te meer heeft J. Cammans hier bewezen een speler te zijn met een zeer veelzijdig, aanpassingsvermogen. Naast Manten Boone, was deze bankier met het feillooze hersenmechanisme een nieuw meesterstuk. Een weergalooze creatie. Hoed af onvoorwaardelijk voor het talent van J. Cammans. Hij heeft deze rol gespeeld met ongeëvenaarde meesterschap, zooals alleen een acteur van hooge begaadheid het vermag.

Het gegeven, een bron van humor. Een bankier -- zijn vrouw is voorzitster van het werk ter bescherming van het jonge meisje en van een heele trits zedelijkheidsinstellingen, heeft een Amerikaansche flapper onder voogdij genomen. Hij neemt zich voor een paar dagen welverdiende vacantie te genieten, als plots de flapper met de bekentenis op de proppen komt, dat zij geheim met een banalen taxivoerder gehuwd is en eerlang moeder gaat worden. Paniek bevangt den ontredderden bankier, die kost wat kost, vooraleer de ouders uit Amerika aan land stappen den toestand redden wil. En het hersenmechanisme schiet terug aan gang. Binnen het uur moet deze grove automenner omgetooverd worden tot adellijken voorzitter eener autofabriek. En nu gaat de denkcentrale aan 't rollen.

Van uit het werkvertrek van den bankier knetteren de bevelen, de opdrachten, het personeel, bewogen met wat de bankier «smeer» noemt, stormt naar alle richtingen om deze bevelen uit te voeren. Het is een aaneenschakeling van vernuftige invallen, een ketting van geestige situaties. Een zooals met een tooverstaf en het magische werkwoord: Een, twee, drie! slaagt de bankier er werkelijk in dien meneer Antoon Voet, zich te laten ontpoppen als een volmaakt fabriekleider. Het eindigt dan op de onbetaalbare intellektualiseering van den chauffeur, die een vade mecum voor salongesprekken meekrijgt en die de repliek van Voronoff toepast op Einstein. Bij herhaling gezegd: Jan Cammans heeft zich eens te meer laten gelden als een rasacteur van allereerste gehalte.

Naast hem vermelden wij onmiddellijk J. Van Santvoort die met droge flegma, haar rol heeft vertolkt. Het tooneel van de bekentenis was gewoon homerisch. Rond de spil Cammans bewoog zich vrijwel heel het gezelschap in vinnig tempo. Allen waren zeer rolvast en het samenspel klopte als een bus. Met zulk een duivelschen brio hebben wij op den K.N.S. nooit zien spelen. Voor een eerste voorstelling was dit volmaakt werk. Ook hadden de spelers als het doek viel een ovatie in ontvangst te nemen die welverdiend was. Regie was onberispelijk, en voor het prachtige decorontwerp van Lode Seghers, alsmede voor de moderne stalen meubileering hebben wij allen lof.