Wat nu te zeggen over Mijnheer André Rivelle ?

Ik heb een zwakje voor hem omdat hij zich bezondigt aan humor.

Wat hij bereikt is niet veel -- maar enfin, hij wil geestig zijn. Hij heeft misschien Shaw gelezen -- wat dan al een bewijs is van eruditie bij een Fransch schrijvend auteur. Maar hij heeft ook andere dingen gelezen, waarvan de invloed minder gelukkig is. Een ding moet ik onmiddellijk toegeven : hij is veel "knapper" dan Hannecart. Hij is misschien wel de knapste van de bent. Als "faiseur de pièces" zal ik hem verdienstelijk noemen. Maar natuurlijk... we moeten hoogere eischen stellen.

"La nouvelle Aurore" zou beter heeten "La dernière illusion". Een man wordt blind en de vrouw die hij liefheeft gaat van hem weg. Een andere vrouw neemt hare plaats in opdat den ongelukkige deze laatste illusie van geluk behouden blijve. Dit onderwerp doet denken aan het stuk van Jean Sarment "Le pêcheur d'ombres", dat ik nog altijd beschouw als een der waardevolste stukken van het na-oorlogsch Fransch répertoire. Maar bij Rivelle is alle onduidelijkheid, de troublante atmosfeer van Sarment's werk, vervangen door een overdaad van juiste détails, een "excès de précision", waarmede de dramatis personae zoo precies mogelijk hunne gemoedsaandoeningen aanduiden. Het gevolg is dat wij hierdoor minder bevredigd zijn dan door de huiveringwekkende pauzen van Sarment's werk. Rivelle zegt alles te duidelijk. In zijn drama's ontbreekt stilte. Zijn personages zijn te gespraakzaam. En mooi-praterij is nog niet altijd poëzie. Ze is bijna nooit poëzie.

"La Diane" brengt ons een anderen toon -- misschien wel een gelukkiger toon. Deze eenakter is dan toch eenigszins modern, waar een stuk als "La nouvelle Aurore" 30 jaar oud schijnt. Ik ken geen Vlaming die het nog zou durven schrijven. "La Diane" is echter zóó goed gemaakt dat onze aandacht ten slotte vooral gaat naar de ficelli -- en als het doek is gevallen, krijgen we lust den auteur te complimenteeren met een: "Nou, je goochelt heel aardig" -- maar het is slechts "goochelen".

Het onderwerp is weinig interessant. Alleen over één détail zijn we ietwat verwonderd geweest. Het stukje is nergens gesitueerd (het is trouwens in geen geval noodig dat het ergens gesitueerd worde), maar er komt een kommandant in, die verschijnt in...... Franschen uniform. Zooals ik liet opmerken in de inleiding van dit hoofdstuk is het "Belgisch tooneel" op zich zelf en door zijn aard reeds zeer moeilijk van het Fransche te onderscheiden. Deze verwarring van uniformen zal dat niet verbeteren. Of wenschen de jonge Belgische schrijvers voor Parijsche auteurs door te gaan ? Ik vrees dat dan soortgelijke middeltjes niet helpen. Want wel draagt de kommandant in "La Diane" een Fransch uniform -- maar dat belet hem niet zeer ordentelijk Belgisch te praten -- om niet te zeggen Brusselsch.