Een spelletje Abu Ghraib in deSingel
Caden Manson van Big Art Group:
'De oorlog in Irak is minder een echte oorlog dan een oorlog van beelden, die op een gewelddadige manier een kijk op de werkelijkheid opdringen.' Caden Manson en Jemma Nelson van de New-Yorkse theatergroep Big Art Group staan in deSingel met een sm-feestje over waarom gruwel alleen nog in de VS-huiskamer geraakt in een gezellig familiepak fictie.
door Pieter T'Jonck
Caden Manson: "Dead Set is een reeks voorstellingen die draaien om de vraag hoe je de traumatische gebeurtenissen die je op tv ziet, kunt vatten. Volgens ons is dat onmogelijk. Toch overdonderen tv-zenders hun kijkers constant met zulke beelden. Wie goed toekijkt merkt echter dat ze dat niet zomaar doen. Haast steeds is het getoonde materiaal sterk gemanipuleerd. Met behulp van montage, omkadering en beeldsnelheid wordt ons op een agressieve manier een bepaalde kijk op de realiteit in de strot geramd. Merkwaardig is dat in die montage beelden van echte agressie on- veranderlijk sneuvelen. De beelden van 9/11 die in Europa op het scherm kwamen toonden bijvoorbeeld wel echt bloed en echte lijken, die in de VS niet. Amerikanen zijn wel dol op de representatie van geweld: in de gemiddelde tv-serie spat het bloed van het scherm. Amerikanen moorden er ook lustig op los. Maar toch mag dat enkel getoond worden in de vorm van een show, niet als iets wat echt gebeurt. Neem nu het schandaal van de Abu Ghraibgevangenis. Het ging er daarbij niet meer om wat er op die foto's te zien was. Wat telde was enkel de vraag hoe die foto's in de openbaarheid gekomen waren."
Als ik de foto's zie van Dead Set #3 lijkt het alsof jullie Abu Ghraib combineren met een stevige sm-show.
Manson: "Er zit heel wat Abu Ghraib in het stuk. En tegelijk is de show op een spectaculaire manier gewelddadig. We maken een fetisj van seks in al zijn varianten."
In de stukken die jullie hier al brachten, zoals Shelf Life, Flicker en House of No More hanteerden jullie het principe van 'real time film': jullie monteerden en projecteerden ter plekke beelden die live opgenomen werden. Jullie vestigden zo de aandacht op de manipulatie van beelden door de media. Gebeurt dat hier weer?
Manson: "We combineren hier nog wel live actie en filmbeelden, maar de manipulatie is bedrieglijker, en er is geen verhaal meer. Het bindmiddel van deze voorstelling is het format van de spectaculaire show. 'Real time film' werkt enkel door de bereidwillige medewerking van de kijker. Die verleent onze absurde beeldmontages betekenis. In de werkelijkheid is het niet anders, tv-beelden werken maar omdat we ze willen geloven. Dat doen we de kijker inzien: hij bedriegt zichzelf als hij er onnadenkend geloof aan hecht. Het vereist kritische zin om je niet in de luren te laten leggen, maar de ruimte daarvoor krimpt in de VS steeds verder in. Voor kunst, toch een plek voor kritisch denken, is er bijvoorbeeld amper nog geld. En dat terwijl de werkelijkheid zo complex wordt dat ze niet meer in een verhaal te vatten is. Ik geloof in elk geval niet meer in verhalen als een middel om inzicht te bieden in onze samenleving."
En tekst?
Jemma Nelson: "We gebruiken onder andere gedichten van Walt Whitman, maar we plaatsen ze wel in een context die totaal vreemd is aan de teneur van zijn werk. Zo blijkt echter hoezeer hij al vragen stelde bij de richting die het uitging met de VS. Het is er niet beter op geworden."
Dead Set #3, in deSingel, 28 februari en 1 tot 3 maart, telkens om 20 uur, www.desingel.be
Geweld mag in de VS alleen nog als show worden verpakt
n Caden Manson van Big Art Group: 'Onze show is op een spectaculaire manier gewelddadig. We maken een fetisj van seks in al zijn varianten.'
