Onversneden dansplezier
Klapstuk
'A l'oeil nu', 'SMF' en 'Episode'STUK, Leuven
(tijd) - Klapstuk 2005 opende afgelopen week overtuigend in drievoud. Telkens construeerde een danserscollectief haast ter plekke een voorstelling. 'A l'oeil nu' van 'Fin novembre' bood de kijker vanuit de Soetezaal, de grote theaterzaal van het STUK, een fictieve rondleiding door het gebouw, aan de hand van zowel filmfragmenten als liveacties, die op soms ongerijmde wijze in elkaar overliepen. Zeker voor wie het gebouw kent was dat verbijsterend. Het eerste filmfragment, dat live verdubbeld werd, speelde daar letterlijk op in. Op het scherm beloofde een ernstig ogende man het publiek een ongehoord experiment. De camera wendde zich dan naar een tweede man, die je ook op het podium zag. Hij bracht zijn handen aan zijn slapen, alsof hij zich tot het uiterste concentreerde, tot het hoofd van zijn gesprekspartner plots als een overrijpe tomaat uiteen spatte.
Die onthutsende opening karakteriseerde de opzet van het stuk: al twijfelt niemand er ook maar een moment aan dat de man op het podium niet werkelijk tot zo'n mentale krachttoer in staat is, in de film neemt iedereen die onzin toch voor lief.
'A l'oeil nu' testte zo heel wat filmgenres op hun 'codes of belief'. Er zat veel niet echt intellectueel materiaal bij zoals kungfufilms of reclamespotjes, maar bijvoorbeeld ook echte praatfilms, met het STUK-café als locatie. Hier werd het spel subtieler gespeeld: kleine manipulaties van de klank of acteerstijl zetten je steeds weer op het verkeerde been als je de toedracht van de beelden wou begrijpen. Een klassieker ten slotte, 'Rear Window' van Hitchcock draaide uit op een hommage aan het gebouw. Terwijl beelden uit die film afgewisseld werden met beelden van het STUK, schoven de acteurs de glazen zijwand van het podium open, zodat je rechtstreeks uitkeek op het binnenplein van het gebouw met al zijn hel verlichte ramen, alsof het James Stewarts binnengebied was. Hier werd niet enkel een spelletje gespeeld met de blik van de toeschouwer: een totnogtoe zelden gebruikte mogelijkheid van het gebouw werd ook gedemonstreerd.
De 'Structure Multi-fonction' of SMF vormt een rode draad in het Festivalprogramma. Nicolas Floc'h, lid van 'Fin Novembre' ontwierp een aluminium structuur met 81 onderdelen die hij aan andere kunstenaars uitleende met de vraag er een werk mee te creëren. Op het Festival zijn zo vier werken te zien, twee bestaande en twee nieuwe. 'SMF #1' werd gemaakt door Floc'h zelf, Rachid Ouramdane, een ander lid van 'Fin Novembre' en Christian Rizzo, ook een centrale festivalgast. Bij het begin van SMF #1 zijn de onderdelen wanordelijk opgestapeld. De drie mannen trekken carnavaleske dierenkostuums aan en gaan aan de slag. In de loop van een half uur transformeren zij de stapel blokken en platen tot een nieuw, sterker geordend beeld. Is het een minimalistische sculptuur, een symboliek beeld of uitgelaten kinderspel zonder diepere zin? Je kan het onmogelijk achterhalen. Maar zelfs al is het een spel, het wordt met diepe ernst gespeeld. Dat blijkt als Rizzo op het einde nog snel een paar elementen op de juiste plaats zet vooraleer af te gaan.
Ex-Forsythe
De notie van spel was ook nooit ver weg in 'Episode' van het improvisatie-ensemble 'The Kleine Episode' dat bestaat uit de drie ex-Forsythe-dansers Prue Lang, Richard Siegal en Nicole Peisl. Hun werk is steeds gebaseerd op een stel strikte improvisatieregels. Voor de muziek deden ze hier beroep op laptopmuzikant Christian Kleine, die mee de regels uitstippelde van de improvisatie. Als toeschouwer ontdekte je slechts geleidelijk en fragmentair de regels van dit spel. Een eenvoudig vierkant patroon van smurfenbeeldjes op het podium bleek echter een centraal element. Naargelang de manier waarop de beeldjes verplaatst of opgepakt werden, was het al dan niet mogelijk het vierkant te betreden of elkaar aan te raken. Wat fascineerde was echter niet zozeer het raadsel van de juiste toedracht, maar de buitengewone beeldende kracht van de figuren die de dansers en de muzikant uit het gegeven wisten te puren. Dat lukte vooral door de extreme concentratie waarmee ze te werk gingen. Die concentratie was trouwens een rechtstreeks gevolg van de stringente regels. Dit was dan ook een half uur onversneden dansgenot van topniveau.
Pieter T'JONCK
Klapstuk#12 loopt nog tot 10 november. Informatie: www.klapstuk.be
