Date 1990-12-22

Publication De Standaard

Performance(s) Pouf

Artist(s) Mieke Verdin

Company / Organization

Keywords poef • pouf • tic • geliefde • werkten • liefdesverhaaltjes • doodsimpel • zakzetels • puni • strandspeelgoed

Sleutelen aan Marivaux

LEUVEN -- Marivaux spelen is op het eerste gezicht doodsimpel: het gaat altijd om eenvoudige liefdesverhaaltjes. En toch is niets zo moeilijk: diepgang, psychologie of zelfs maar omlijnde verhoudingen tussen mensen zijn afwezig. Iedereen is volledig uitwisselbaar en volledig korruptibel. De liefde is niet meer dan een houding die men zich aanmeet om de dialogen te laten schitteren, en niet andersom. Een prachtige oppervlakte, maar daaronder is ervoor een akteur weinig houvast. Hij moet het hebben van techniek, snelheid, alertheid, timing en intonatie om de tekst te laten oplichten, en als het even kan, de griezelige implikaties van Marivaux' wereld te laten aanvoelen.

Afgelopen jaar werkten studenten teaterwetenschap van de KU Leuven aan een voorstelling met teksten van Marivaux, onder begeleiding van Discordia's Matthias de Koning. Enkelen werkten verder op dit materiaal, en dat resulteerde in Pouf, waarvoor Mieke Verdin regiebegeleiding deed en 't Stuc in Leuven logistieke steun verschafte.

De aanloop is prachtig: de akteurs dragen een massa attributen en kostuums aan: tafeltjes, stoelen, draperieën, een poef, zakzetels, strandspeelgoed en een taart. Om dan dadelijk weer alles te verwijderen alsof ze plots tot het inzicht komen dat er geen attributen vereist zijn. Marivaux speelt in een volledig abstrakte ruimte: alleen de poef blijft staan als een noodzakelijk obstakel in de nachtelijke verwarring die later volgt.

Een kort inleidend praatje, gehaald uit Anouilhs La répétition ou l'amour puni, loopt bijna naadloos over in de integrale uitvoering van L'école des mères. Met dit stuk doen de akteurs iets vreemds: het personage van de moeder wordt voorzien van een tic, ergerlijke hoofdpijn, die schijnt te verklaren waarom ze zo lastig en heerszuchtig is.

Ook de andere figuren krijgen een soort tekening mee. Tot een echte karaktertekening komt het wel niet, het blijft een tic. Maar tegen het einde van het stuk krijgen die tics een enorm belang dat haaks komt te staan op de intrige, die als bij toverslag opgelost wordt. En de energie die daarin kruipt, gaat duidelijk ten koste van snelheid en timing van het taalspel. De voorstelling zit zelden echt "juist".

In een tweede deel van de voorstelling worden dan tekstfragmenten in een willekeurige volgorde gespeeld. Er zitten een paar heel mooie keuzes bij, zoals het verhaal van de man die bijna meer verliefd is op het portret van zijn geliefde dan op zijn geliefde zelf.

Maar even vaak slaan ze, ook al omdat ze niet echt techniek in huis hebben, de bal kompleet mis. Die wisselvalligheid maakt het voor de toeschouwer, moeilijk om Marivaux' wereld te smaken. Hoewel je daardoor dan weer wel kan zien dat de akteurs zelf met veel inzet gewerkt hebben aan deze voorstelling, en wellicht ook heel wat inzicht opgedaan hebben in de werking van deze teksten. Maar dat is een wat magere troost.

"Pouf" naar Marivaux is nog te zien in 't Stuc in Leuven zaterdag om 20 u. 30.