Date 1989-10-27

Publication De Standaard

Performance(s) Capricieuse

Artist(s) Roxanne Huilmand

Company / Organization

Keywords capricieuse • tema • laken • paganini • zelfinbeelding • arabesken • drama • inzicht • perelman • obstrueert

Wilde dromen: "Capricieuse" van Roxanne Huilmand

LEUVEN -- De affiche -- een bijna-naïeve tekening van een danseres op een achtergrond van onbeholpen getekende arabesken -- vertelt in een notedop wat Roxanne Huilmand in "Capricieuse" doet. De arabesken, dat zijn de virtuoze klanken die Paganini in zijn "24 Caprices" weeft rond enkele eenvoudige . tema's. Een bijna obsessieve virtuositeit, vol dubbelgrepen, pizzicato's en vingerbrekende toonafstanden, door Itzak Perelman vertolkt. De erratische melodielijnen lijken op de duur enkel nog over zichzelf te spreken, over hun eigen virtuositeit. Dat is in elk geval de komponent uit deze muziek die Huilmand exploiteert.

De scène-ruimte is onbestemd, leeg en groot. Een gekreukt laken, dat loom en krakend van het stijfsel heen en weer flapt sluit de achterwand af. Alles in de koreografie wijst erop dat dit laken de blik, die de danseres zou kunnen zien, afschermt. Het publiek is er als het ware niet, het laken definieert de ruimte waarin iemand -- en je denkt aan een jonge vrouw of zelfs nog maar een meisje -- een zelfingebeeld drama lichamelijk uit.

Een drama dat geen enkele konsistentie heeft, pure brokken willekeurig door de dynamo van de muziek tevoorschijn getoverde emotie. Een dagdromerij die volgens de gril van het ogenblik een andere richting uitmeandert. De muziek van Paganini zet dat kracht bij, blaast het drama op tot de machtige werkelijkheid van cinemascope. Een derde kan daarbij gemist worden als kiespijn.

Huilmand heeft dat steriele moment van zelfbespiegeling willen vatten in haar dans, in een parallel met de muziek. Dat vooraf gegeven tema obstrueert voortdurend de ontwikkeling van de dans, omdat Huilmand een soort realisme betracht, een "tranche de vie". Ze blijft buiten haar tema staan, ze illustreert het alsof ze er zelf niets (meer) mee te maken heeft.

Een treffend voorbeeld is dat ze plots uitloopt, wat ronddrendelt en op haar zij op de grond gaat liggen. De inspiratie voor steeds kleurrijker dromen bereikte de grens van de verveling. En voorspelbaar genoeg, al turend over de vloer komt ze op het idee om haar vingers als een mannetje te laten trippelen over de vloer op het snel getokkel van de viool.

Enkele malen na elkaar en zover weg tot haar arm tot het uiterste gestrekt is. Het is een leuke observatie, het laat zien dat Huilmand een soort inzicht heeft in wat ze uitbeeldt. Maar dit is een bij uitstek literair detail, een scenario-vondst. Je hebt noch de rijkdom van een tekst, noch de meerduidigheid die kan spreken uit puur dansen.

Bij herhaling deed deze voorstelling denken aan Paxton's "Goldberg Variations", maar dan wel bij wijze van kontrast. Zelfde situatie, een danser, een intrigerend muziekstuk. Maar Paxton laat zich niet leiden door een "slim", obligaat tema.

Bij elke voorstelling weer voel je hoe hij heel intensief en lucide luistert naar de dubbele klank van de muziek en zijn lichaam; het is dat lichaam dat zijn eigen taal spreekt, de intellektuele zelfinbeelding is volledig tussen haakjes gezet.

Waar Huilmands voorstelling aan lijdt is dan ook zelfinbeelding. Dat is wel het tema zelf van de voorstelling, maar de opzet om het te willen tonen als had ze een volledig inzicht in het fenomeen, achterhaalt de dans zelf en ontneemt haar de luciditeit die de voorstelling interessant zou maken.

Steeds meer vooraf bedachte beelden worden ingezet om het tema kracht bij te zetten. Telkens een spiegel meer. Als Huilmand zich niet aan haar eigen inzicht zou vergapen, zou de dans je emotioneel pakken. Nu wordt ze -- ook door de lange duur -- halverwege gewoon vervelend. Voor wie het erg mooie "Muurwerk" van Huilmand gezien heeft, is dit bepaald een stap achteruit.

De voorstellingenreeks van "Capricieuse" is door een rugletsel van Roxanne Huilmand sterk gewijzigd. De voorstelling komt later o.a. in de Beursschouwburg in Brussel, maar de data zijn nog te bepalen.