MAASTRICHT -- Volgende week is Orkater in Vlaanderen te gast met Onder het melkwoud van Dylan Thomas, in een vertaling van Hugo Claus uit 1957. Aat Ceelen bewerkte de tekst, hier en daar werden een aantal passages geschrapt -- oorspronkelijk was het stuk bedoeld als hoorspel met 60 (!) personen en 400 korte scènes --, en het einde werd gewijzigd. Tot zover de weetjes over een opvoering die je meesleept in de alledaagse en toch ontroerende droom- en leefwereld van heel gewone mensen in het Welshe dorpje Llareggub.
Het mooie en fascinerende aan de voorstelling is dat Orkater dit biezondere gevoel dat je anderhalf uur meezwerft door een andere wereld, tot stand brengt enkel en alleen door de materialiteit van Claus' taal te koppelen aan muziek van Bart van Rosmalen en Thijs van der Poll. Die andere wereld wordt tot in de kleinste details, de geuren, de klanken, de diversiteit aan mensen opgeroepen, in zo'n overstelpende mate dat het zelfs niet mogelijk is om alles mee te pikken wat er te zien en te beleven valt.
De akteurs/muzikanten/zangers zitten in een boog vooraan op de scène, tegen de achtergrond van een groot doek, een gezicht op zee met rotsen en klippen die wazig opdoemen uit de mist. Het verhaal beslaat de duur van een nacht, een dag en weer een nacht, en door een ingenieuze belichting zie je de zee langzaam opdoemen uit de duisternis, in heldere dag en dan weer tegen de avondschemering wegdeemsteren.
In het eerste duister klinkt de donkere stem van Josse de Pauw, schaars verlicht vanuit de coulissen: "Het is lente, nacht zonder maan in de kleine stad, zonder ster en bijbelzwart, de stille straten en het gekromde vrijers- en konijnenwoud hinken onzichtbaar naar de sleezwarte, trage, zwarte, kraaizwarte sloepdobberende zee" en dan volgt een verrukkelijke fascinerende fuga van stemmen, fluisteringen, kreten, doorvlochten met cello, piano en blazersklanken.
Van de wilde dromen van de oude blinde kapitein Kat word je meegevoerd naar de verzuurde Mr. Pugh, die zijn vrouw wil vergiftigen, naar de bakker met zijn twee dikke vrouwen, naar de naïeve Poily Carter die het met iedereen doet en dientengevolge door andere vrouwen afkeurend in de gaten wordt gehouden en opgescheept zit met een onmogelijke kroost, naar de postbode Willy Nilly die goede nieuwsjes brengt aan Miss Price.
Nooit wordt ergens een typetje definitief uitgetekend, nooit ook is iemand echt solo aan het spreken; zelfs als maar een akteur aan het woord is, voel je, misschien door het musiceren tussendoor of door de voortdurende afwisseling van stemmen, de hele groep aan als het levende lichaam van het stadje Llareggub, en terwijl je de prachtige taal smaakt, begin je als vanzelf te fantazeren over de figuren die met enkele woorden opgeroepen worden, maar dan ook direkt heel levensecht daar zijn. Heel leuk is ook het programmaboekje waarin foto's staan van heel gewone mensen, toevallige opnamen, met de naam van een der personages erbij. Ze zijn er helemaal in die afbeeldingen, maar toch blijven ze veraf, mysterieus en fascinerend.
Alleen al door de unieke akteerprestatie van de groep -- behalve De Pauw ook Ban van Rosmalen, Aat Ceelen, Chris Bolczek, Bert van Dijk, Ria Marks, Annet Malherbe en Thijs van der Poll --, wordt deze voorstelling waarin niets wordt getoond en alles wordt gesuggereerd, een belevenis.
Op 28 april in Vooruit, Gent; op 29 en 30 april en l mei in de Beursschouwburg, Brussel; op 2 mei in CC De Dijk, Brugge.
