Date 1985-10-15

Publication De Standaard

Performance(s) Double Duo

Artist(s) Karol Armitage

Company / Organization

Keywords lichaamsbeheersing • traditie • klassiek • ballet • abrupte • begeerte • pose • judson-school • expressionistischer • ontbijt

Amerikaanse dans heeft meer oog voor lichaamsbeheersing: Praten met Karole Armitage

LEUVEN -- Een ontbijt en een interview met Karole Armitage. Terwijl buiten nog volop de verkiezingen aan de gang zijn. Aanleiding is "Doublé Duo", in première voor België te zien op het Klapstuk, dat mee deze voorstelling produceerde.

De dans wordt gekenmerkt door abrupte veranderingen en abrupte stops. Wat is de dramatische functie daarvan?

Door de manier waarop ik dans wil ik snelheid in de voorstelling brengen. Ik beweeg op een onzekere, onstabiele manier vooruit, eerder dan van pose naar pose te gaan, waarbij het ritme af en toe tussen haakjes geplaatst wordt. Zo vergroot ik de spanning in de wijze waarop naar de voorstelling gekeken wordt Ik wil af van de gelijkmatige stroom van bewegingen die gewoonlijk kenmerkend is voor ballet.

Er wordt gebruik gemaakt van het vocabulaire van klassiek ballet, maar tegelijk wordt er voortdurend van afgeweken. Hoe Interpreteer je je eigen relatie tot de traditie?'

Er is de periode geweest van de Judson-school en andere, waarin iedereen bezig was zijn eigen "ding" te ontwikkelen, iets wat radicaal nieuw was. Maar in deze tijd wordt iets nieuws snel oud, het lijdt snel aan bloedarmoede, tenzij je daarin een verband legt met de traditie van de dans, én met "non-dance" onderwerpen. Dans is iets vreselijk vluchtigs, en het werken met traditie is een middel - en het is op dit ogenblik ook de grootste uitdaging -- om de dans minder efemeer te maken. Om die reden is de articulatie van mijn choreografie erg klassiek, hoewel ik er voortdurend een andere wending in stop, een andere opeenvolging van houdingen. Daardoor wordt de vorm extremer, hoekiger, onevenwichtig. In mijn dansen wil ik strenge, geprononceerde sculpturale effecten bekomen, die uitgespeeld worden tegen het wilde ritme van de muziek. Maar dat is uiteindelijk maar een kant van de zaak. Wat ik doe gaat niet enkel over dans. De autonomie van de dans is een verworvenheid. Waar het nu om gaat is een evenwicht, een gelijkstelling te vinden tussen de rationele en de emotionele zijde, tussen "dance" en "non- dance".

De begeerte waar deze voorstelling over handelt, wordt erg afstandelijk voorgesteld, alsof ze er niet werkelijk is.

Maar dat is niet zo. Alleen er is natuurlijk wel een hoge graad van zelfbewustzijn, en bewust zijn van de zijn van de andere persoon op scène, en van de wegen waarlangs die begeerte ontstaat en zich ontwikkelt We zijn natuurlijk allemaal slachtoffer van de clichés die over liefde, zeker over liefde, bestaan. Maar die worden hier op een humoristische manier gebruikt En anderzijds wil ik een soort klassiek ballet van onze tijd ontwikkelen. Met klassiek bedoel ik dan een andere relatie tot de tijd; de emoties zijn even belangrijk als in ander ballet maar er is geen onmiddellijke representatie ervan, er is een afstand tot die emotie; het is een andere manier om op scène te staan, een verschillende geestesgesteldheid. De emoties worden gedoseerd.

Dit ballet lijkt erg Europees, hoewel het door een Amerikaanse gemaakt is.

Er zijn meer mensen die dat gezegd hebben, maar toch klopt het niet Natuurlijk maak ik wel gebruik van Europese tradities en in de muziek en de dans wordt die traditie eigenlijk doorlopen, van de ridderlijke, hoofse manieren van de eerste beweging tot de moderne tijd (het heden speelt trouwe voortdurend mee, waardoor precies de confrontatie nieuwe mogelijkheden ontsluit). Maar elke Europese danser zou onvermijdelijk op een veel expressionistischer manier te werk gaan. De dansstijl in de Verenigde Staten is veel sterker, er wordt veel meer de nadruk gelegd op lichaamsbeheersing, wat een groot voordeel is, vind ik want op die manier kan je je lichaam plooien op de wijze die je wilt. Er kan dus veel meer uitgedrukt worden. Misschien komt dat door het grote voorbeeld van Balanchine, en later Cunningham. De grote danseres van Europa is Pina Bausch, maar je merkt dat haar vormentaal, door de beperking van een mindere lichaamsbeheersing van haar dansers, kleiner is, waardoor ze ertoe veroordeeld is dezelfde dingen steeds opnieuw te doen.

(PTJ)