Archief Etcetera

Els Leysen, leraar Nederlands (Parnas Dilbeek) en docent Culturele Animatie (Katholieke Hogeschool Leuven), is van huize uit een fervente theaterliefhebber.

Theater kijken is als voedsel voor mij. Gemiddeld twee maal per week sla ik mijn portie verhalen, fantasie, emoties en beelden op. Telkens opnieuw verwacht ik van een voorstelling dat ze mij raakt. Wat dat juist inhoudt, is moeilijk te omschrijven. Laat mij toch maar eens proberen. Ik geniet ervan mensen in levende lijve te zien acteren, goed acteren. Zo blijven mij voorstellingen als My dinner with André (Tg Stan en Cie De Koe) en De Bitterzoet (Theatergroep Hollandia) levendig bij. Niet in eerste instantie omwille van de beelden, het concept of de tekst, maar vooral omwille van de schitterende acteurs. De persoonlijke stijl van elk van hen laat de inhoud van de stukken perfect tot uiting komen, zodat je het gevoel hebt dat enkel deze acteurs deze rollen overtuigend kunnen spelen. Zij genieten van een grote beheersing van het métier, gecombineerd met eenvoud, natuurlijkheid en bescheidenheid. Bovendien merk je als toeschouwer dat deze spelers graag

Maria Stuart - de Roovers / Raymond Mallentjer

acteren. Het spelplezier is een wezenlijke component van de voorstelling en maakt je als publiek deelgenoot aan het stuk. Het contact met het publiek tijdens en na de voorstellingen in de foyer is eerlijk en niet pretentieus. Het zijn ook vaak deze acteurs die tijd en energie steken in inleidingen en/of nabesprekingen bij elke voorstelling. Hier vind ik het beeld van de acteur als entertainer in de puurste vorm terug.

Verder kan ik genieten van mooie teksten. Uiteraard horen hier de goede vertalingen van de klassiekers bij, maar ook hertalingen met veel respect voor het origineel vind ik zalig om te beluisteren. De Roovers getuigen voor mij van een groot respect voor de tekst. Zij puren telkens opnieuw het origineel uit, overdenken elke tekstkeuze en dat resulteert in stevige dialogen en poëtische teksten. Maria Stuart bewees dit nog maar eens. Ook Romeo en Julien van Mieja Hollevoet vond ik een prachtig voorbeeld van een adaptatie van Shakespeares Romeo and Juliet voor jongeren, met veel respect voor het origineel. Wat het acteren verder nog betreft merk ik dat de manier waarop de tekst gezegd wordt mij erg beïnvloedt. Antwerpse a's en andere slordige uitspraken storen mij. Al vrees ik dat, gezien de stijgende frequentie waarin ik ze hoor, ik hiermee zal moeten leren leven.

Het oog wil ook wat. Decor en kostumering kunnen voor mij belangrijke componenten zijn in een theatervoorstelling. In Le Cid van Toneelgroep Amsterdam zag ik prachtige kostuums in een mooi, sober decor. Deze bombastische kostumering was een streling voor het oog en, gecombineerd met een per acteur bepaalde gestiek en houding, verduidelijkte ze het personage. Bij haast elke voorstelling van De Tijd geniet ik van het pure, in mooie materialen opgebouwde decor.

Als ik dan denk aan de voorstellingen van het Nederlandse jeugdtheatergezelschap Wederzijds, besef ik dat ik hier naast het prachtige, enthousiaste acteren en de vaak schokkend actuele thematiek ook de a capella-zang in die voorstellingen zeer mooi en aangrijpend vind.

Ruime persbelangstelling en brede promotiecampagnes kunnen mij zelden raken. Zo erger ik me zelfs aan gezelschappen zoals Het Toneelhuis en Het Zuidelijk Toneel, die beter promotie kunnen voeren dan voorstellingen maken en die in de pers toch op een zeer milde kritiek kunnen blijven rekenen.

Maar eigenlijk is het onnatuurlijk om theater kijken zo te ontrafelen. Het harmonisch samengaan van een goede tekst met gedreven en natuurlijk acteren in een esthetisch scènebeeld is voor mij een indringende belevenis. Ik voel me bovendien de koning te rijk als ik besef dat dit alles voor mij live op dat moment gebracht wordt. Dan is de hele heisa (tickets reserveren, instant food koken, huiswerk van de kinderen oppervlakkig bijsturen, roekeloos rijden, proberen reglementair te parkeren,...) om als toeschouwer om halfnegen 's avonds in je toneelstoel te zitten, snel vergeten. Dan laadt de voorstelling mij op en kan ik er een week lang over nadenken en ze enten op mijn eigen leven. Kortom, genieten.