(meerdere artikels)
Hedendaagse choreografen trotseren het zand op nieuw festival aan de kust Dansand
Dansen op het strand van Oostende
Kunst aan de kust, tot voor kort een haast ondenkbare combinatie, wint de laatste jaren terrein. Maar de drukte van het strand wordt daarbij meestal gemeden. Wat als je dans toch op het strand brengt?
Door Pieter T'Jonck
OOSTENDE l Hoe werkt dat, optreden tussen de badgasten? Wonderwel, zo bewijst Dansand, een dansfestival in Oostende, georganiseerd door Vrijstaat-O.
In De Droge Coo, de uitvalsbasis van Vrijstaat-O aan de Zeedijk, is het tegen de avond nog heel rustig. Vooral theaterlui hangen er rond. Er wordt angstig naar het uitspansel gekeken, want zelfs met een stijve bries wijken de dreigende regenwolken maar langzaam. Een klein groepje mensen begeeft zich toch naar het strand voor Cage on the Beach van de Franse danser en choreograaf Vincent Dunoyer.
Tegen de vloedlijn, op een bijna verlaten strand, wacht Dunoyer de kijkers op in zwembroek. Hij zoekt een plekje waar zijn elegante, fluwelen stoel niet wegzakt in het zand. Door de hevige wind is de muziek van John Cage, 'Cheap Imitation Nr. 1', nauwelijks te horen. Het fantastische uitzicht, een langzaam dalende zon die door prachtige wolkenformaties breekt, compenseert dat echter ruimschoots. Geen groter contrast immers dan dat tussen de overrompelende einder en de zorgvuldige bewegingen van Dunoyer rond de stoel. Bewegingen die hij ontleende aan foto's van Rosasdanseres Fumiyo Ikeda.
Heel wat grote namen
Na die ouverture volgt het grote werk. Heel wat grote namen van de Belgische dans zullen de revue passeren. Anne Teresa De Keersmaeker bijt de spits af. Ze danst op het strand 'Violin-Phase', haar solo uit Fase, het werk waarmee ze doorbrak. Het publiek is ondertussen talrijker en vooral diverser. Mijn buurvrouw op de tribune is uit Limburg afgezakt naar de kust om dit festival te volgen en ondertussen van zon en zee te genieten. Ook bij 'Violin-Phase' betovert het contrast tussen het feërieke schouwspel van de ondergaande zon en de eenzame danseres. Anders dan bij een 'gewone' voorstelling verschijnt de dans nu ook letterlijk in de sporen op het zand. Zand danst echter niet zo vlotjes als een toneelvloer: het belemmert virtuoze pasjes, maar van de weeromstuit krijgen de bewegingen iets van een kinderlijk spel. Zo zie je dit overbekende stuk plots met heel andere ogen.
Van dan af wordt het kiezen. Thomas Hauert en drummer Michel Debrulle houden een improvisatie in de Koninklijke gaanderij, ijverig bijgestaan door een peuter en twee meisjes die de lange gang afhossen op het ritme van de drums. Ik ga echter terug naar de vloedlijn, waar Charlotte Vanden Eynde haar performance Het gestolen water brengt. Met niets om het lijf dan een helblauw kleedje sleept ze een bijna manshoge bundel sponzen uit het water. Op het strand drukt ze met haar hele lijf het water uit de spons, sleept het ding weer het water in tot het zich volgezogen heeft en keert dan terug naar het strand. Vier, vijf keer doet ze dat tot ze uitgeput, net aan de waterlijn, neerzijgt tegen de spons. Aphrodite en Sisyphus in één intrigerend beeld versmolten.
Nog is het niet gedaan. In een zaaltje van het imposante art-decoflatgebouw Beau Site speelt Sand Table, een installatie van Meg Stuart en Magali Desbazeille. Beelden van lichamen worden geprojecteerd op een glazen tafel met een laag zand erop. Twee performers woelen met hun handen door dat zand. Het lijkt wel alsof beelden en werkelijkheid met elkaar versmelten. De klap op de vuurpijl van de avond is Lichtnacht, een creatie van Wim Vandekeybus. Een grote groep verzamelt zich aan de vloedlijn waar Vandekeybus een cirkel afbakende met ijzeren vuurtonnen. De vier dansers, twee mannen, twee vrouwen, blijken ook bedreven vuurspuwers. En acrobaten. Ze geven verbluffende sprongen ten beste, die af en toe culmineren in een net niet gewelddadig contact tussen mannen en vrouwen. Het concept is simpel. Je neemt de oerelementen water, vuur, lucht, aarde samen en je voegt daar het oertoneel van de ontmoeting tussen man en vrouw aan toe. Maar in het laatste avondlicht van een prachtig grillig uitspansel werkt dat natuurlijk.
Wandeling door de stad
Als afsluiter kon je die avond nog naar de dansfilm Fame kijken. Ik koos echter voor een wandeling door de stad geleid door fotograaf David Bergé. Je ontdekt dat Oostende meer is dan de Atlantic Wall aan de Zeedijk. Talloos zijn de gelijkenissen met vooral Brussel. De grootse stedenbouwkundige gebaren van Leopold II. De mooie, wat protserige woonhuizen van voor de Tweede Wereldoorlog. En ten slotte de kaalslag van na de oorlog. Dit is een echte stad, met alle dramatiek die daarbij hoort.
Ook bij Anne Teresa De Keersmaeker betovert het contrast tussen het feërieke schouwspel van de ondergaande zon en haar eenzame silhouet
n Aan de vloedlijn brengt Charlotte Vanden Eynde haar performance Het gestolen water. Met enkel een blauw kleedje aan sleept ze een bundel sponzen uit het water.