Date 2004-04-30

Publication De Tijd

Performance(s) Hirondelle/Dooi vogeltje/The great swallow

Artist(s) Verdonck, Benjamin

Company / Organization

Keywords anspachlaan • bara\ke • baraplein • hoogte • voorhand • katalysator • limieten • mijn • experiment • direct

Theater op 31 meter hoogte: Benjamin Verdonck heeft ongewone locatie op het KFdA

Theater op 31 meter hoogte

Benjamin Verdonck heeft ongewone locatie op het KFdA

(tijd) - De acteur en muzikant Benjamin Verdonck houdt van ongewone locaties voor zijn theater. In 2000 koos hij het Baraplein in Brussel als locatie voor 'Bara\ke', nu vormt de glazen gevel van het Administratief Centrum van Brussel aan de Anspachlaan het decor voor zijn 'Hirondelle/Dooi vogeltje/The great swallow'. Op 31 meter hoogte bouwt hij daar zijn nest, ten behoeve van het KunstenFESTIVALdesArts (KFdA).

Benjamin Verdonck maakt graag dingen buiten de zaal, omdat hij gelooft dat theater andere mogelijkheden biedt dan wat je daar kan aanboren.

Verdonck: 'In het theater, net als in de andere kunsten, koopt het publiek een kaartje in ruil voor een dosis schoonheid of ontroering. Het vormt op voorhand zijn verwachtingen. Bij straatacties daarentegen tref je de kijker onverhoeds. Hij vindt je actie 'graaf' of hij negeert ze, maar in elk geval is de beleving direct. Zo ontstond mijn 'Publieke domeinen'-cyclus. Met 'De Onderneming' maakte ik al eerder straattheater, maar dat bleef vrij conventioneel. Ik begreep daaruit dat je in de publieke ruimte een andere beeldtaal nodig hebt om te communiceren.'

Sociale katalysator

'Met de actiegroep 'City-mined' kwam ik dan op het idee een actie te doen op het Baraplein in Anderlecht. Dat plein is een passageruimte tussen de zakelijke stad van de Zuidtoren en het hst-station en Kuregem, een zogenaamd gevaarlijke wijk. Ik woonde daar elf dagen in een paalwoning. Aan de voet installeerde ik banken. In geen tijd werd ik een sociale katalysator in de buurt. Het werd 'the place to be'. Mensen raakten door mijn aanwezigheid aan de praat of communiceerden via mij met anderen. Dat valt zwaar omdat je daar niet zit als acteur, maar als mens. In theater doe je je ding, pas achteraf hoor of lees je commentaar. Hier daarentegen werd ik als kunstenaar tijdens het maken door de toeschouwers op mijn stuk aangesproken. De grens tussen theater en maatschappelijk werk was soms nog moeilijk te trekken.'

Limieten

Toch blijft hij het beschouwen als een theaterexperiment. Verdonck: 'Maar ik kreeg geen projectsubsidie. De beoordelingscommissie vond wat ik deed geen theater. Nochtans dienen die subsidies net om experiment en vernieuwing te steunen. Blijkbaar wist die commissie heel precies waar het experiment ophoudt theater te zijn. Kan je echter nog van experiment spreken, als de limieten op voorhand bepaald zijn? Het is net die grens die ik opzoek. Het gaat mij echter niet om een bijdrage over de theorievorming omtrent theater. Ik behoor tot een generatie die via theater iets wil zeggen over de wereld. Binnen de reguliere theaterwerking lukt dat volgens mij niet altijd. Maatschappijkritiek op de theaterplanken kan zo voorspelbaar zijn. Je speelt bovendien meestal voor een publiek dat niet meer overtuigd hoeft te worden. De vraag is zelfs of het zin heeft je als acteur te storten op een politiek dossier om daar dan je mening over ten beste te geven. Misschien laat je dat beter over aan mensen die daarvoor gestudeerd hebben. De grootste ironie van het maatschappijkritisch theater is ten slotte dat veel makers zich kritiekloos conformeren aan de logica van productie en presentatie van theaterhuizen, verkopers en subsidiënten. In wezen gaat het daar niet om de inhoud, maar om het systeem. Zo haal je je eigen geloofwaardigheid als theatermaker met een boodschap onderuit, vind ik. Zeker omdat in het gewone theatercircuit alles lang op voorhand gepland wordt. Als ik aangegrepen word door iets, wil ik geen jaar wachten om daar lucht aan te geven. Dat moet direct kunnen. Ook daarom dus die theatrale acties.'

Over de voorstelling op de Anspachlaan kan hij nog niet veel zeggen. ''In zeven 'frames', gespreid over zeven dagen, vertel ik een verhaal over een man die komt, ziet en spreekt en, in een poging om zijn toeschouwers te omarmen, valt. Iedereen kan het gratis volgen. Mijn website geeft ook dagelijks een dagboekverslag. Dat voegt een extra laag toe, hoop ik. Het grote verschil met 'Bara\ke' is dat ik hoog boven de grond, tegen een glazen wand speel. Ik kan de mensen dus niet aanspreken. Daardoor moeten mijn acties veel theatraler, beeldender zijn dan op het Bara-plein. Zo kom ik toch weer uit bij de vraag wat theater elementair is.'

PTJ

De installatie van Benjamin Verdonck is vanaf zaterdag 1 mei tot vrijdag 7 mei 24 uur op 24 te volgen aan de Anspachlaan, ter hoogte van het Muntplein. Inlichtingen op www.benjaminverdonck.be of www.kfda.be