Date 2004-04-19

Publication De Tijd

Performance(s) A number of classics in the age of performance

Artist(s) Chauchat, Alice • Knolle, Vera

Company / Organization

Keywords performance • age • classics • performatief • number • française • reclame • economie • woord • technologie

Nadenken over de performance: Alice Chauchat en Vera Knolle in Beursschouwburg

Nadenken over de performance

Alice Chauchat en Vera Knolle in Beursschouwburg

(tijd) - De Française Alice Chauchat en de Duitse Vera Knolle hebben vragen bij het begrip 'performance'. Chauchat behoorde tot de eerste lichting studenten die afstudeerden aan PARTS in Brussel. Knolle koppelde haar studie filosofie aan een opleiding butoh-dans. Bij hun latere verkenningen van de performancewereld ontmoetten ze elkaar bij toeval, een ontmoeting die nu leidt tot een stuk dat onderzoekt waar het woord 'performance' voor staat.

Het begrip is aan de orde van de dag. Hoe performant is de economie of de technologie? En ook: hoe perform je zelf, hoe geslaagd ben je? Het woord duikt ook veelvuldig op in theater en beeldende kunst, al heeft het daar een andere betekenis. In het theater spreken we over performance als het getoonde niet aan een duidelijke genre-classificatie beantwoordt. In beeldende kunst geldt mutatis mutandis hetzelfde: elk artistiek statement dat overgebracht wordt via objecten, verf, materie, maar slechts als actie bestaat, valt gemakshalve onder de rubriek performance. De groeiende toenadering tussen podiumkunsten in het algemeen en beeldende kunst heeft veel te maken met deze grensverkenningen. Vooral dansers blijken gevoelig voor deze vorm van kunst bedrijven. De Française Alice Chauchat en de Duitse Vera Knolle vroegen zich af wat de band is tussen de 'gewone' en de 'artistieke' betekenis van het begrip 'performance'. De voorstelling 'A number of classics in the age of performance' is het resultaat van deze denkoefening.

Alice Chauchat: 'De aanleiding voor dit stuk is een fait divers. De Franse choreograaf Xavier le Roy bedacht het experiment 'EXTENSIONS' als een spel waarvan de regels slechts al spelend ontstaan. De vraag was of en hoe zo'n voorstelling toch betekenis kan hebben. Het woord dat te pas en te onpas, viel was 'performativiteit'. Vera Knolle merkte bij een van die discussies op dat het woord hier in een oneigenlijke zin gebruikt werd. Performatief handelen is van alle tijden. De zin 'Ik hou van je' is een klassiek voorbeeld. Hij structureert een diffuus amalgaam van emoties en affecten, zo dat de werkelijkheid van de betrokkenen dramatisch wijzigt. In ons tijdperk is performatief spreken en denken echter alomtegenwoordig. Als je de reclame gelooft, volstaat het niet meer om iets of iemand te zijn. Je moet jezelf in alle opzichten realiseren, met je lichaam als willekeurig te kneden grondstof. Je moet voortdurend performen. Het voordeel is dat je niet meer tot één identiteit veroordeeld bent. Maar het zet je wel voortdurend onder druk: je bent immers geen product van omstandigheden, maar verantwoordelijk voor je eigen geluk of ongeluk. Dat is de perverse keerzijde van de maakbaarheid die de media ons voorspiegelen.'

'In onze voorstelling citeren we allerhande fenomenen uit de werkelijkheid van film, reclame, economie, technologie, sport of kunst. In elke scène botsen zo verschillende betekenissen van het woord performance tegen elkaar op. Je ziet ons bijvoorbeeld eens als twee 'Bond-girls', maar in plaats van revolvers hebben we een boormachine in de hand. Je herkent zo een bepaalde constructie van vrouwelijkheid, de boormachines verwijzen ook naar technologische performantie, en uiteraard is het een spektakel, een performance. Een 'moraal' of conclusie bieden we niet. Al hebben we wel de pretentie dat de ongerijmde manier om beelden te associëren kijkers misschien wel aan het denken zet over het fictionele karakter van de beelden die we zo hartstochtelijk najagen.'

PTJ

'A number of classics in the age of performance' is te zien in de Beursschouwburg, A. Ortsstraat 20-28, 1000 Brussel op di. 20 en wo. 21 april om 20.30u. Inlichtingen: tel. 02/550.03.50 of www.beursschouwburg.be