Vrouwen boven
Sum/Some of the Parts
vrijdag 27 - zondag 29 februariDe Munt Brussel
(tijd) - 'Sum/Some of the Parts' toonde een weekend lang het werk van jonge, vaak net afgestudeerde studenten van de Brusselse, maar internationaal gerichte dansschool Parts. Het resultaat was uiteraard wisselvallig, maar hier en daar waren echte pareltjes te zien.
'M, an average piece' van Maria Clara Villa-Lobos is een vervolg op haar eerdere 'XL, because size does matter' en de kindervoorstelling 'XS'. Het podiumbeeld lijkt een studiodecor voor een huiskamer: imitatieparket, een wand met kleurige stroken behang en een brede lederen divan. In die setting zie je twee mannen en een vrouw met een masker op dat hen omtovert in vrolijke, vlotte jongelui. In de achtergrond weerklinken eindeloos de eerste maten van de 'Vier Jaargetijden' van Vivaldi. Even stereotiep als de aankleding van deze huiskamer zijn de onbekommerde acties die volgen. Een dansje hier, een licht gewaagde omhelzing daar, ondersteund door de beltonen van de gsms waarmee de dansers geestdriftig zwaaien. Deze verpletterende banaliteit veroorzaakt verveling, ondanks de herhaalde slogan 'Verwacht meer van het leven'.
Geleidelijk gaan deze plastic personages dan ook driester, gevoellozer met elkaar om, alsof ze werkelijk van plastic zijn. Dat mondt uit in een briljante scène: een poging tot een orgie die enkel meer banaliteit en geweld oplevert. Na deze inventaris van deze banale 'facts of life' is de weg vrij voor het tweede deel van het werk. Daarin lijkt het alsof de personages, nu zonder maskers, zich zozeer vereenzelvigd hebben met een gemediatiseerd beeld van het geluk dat ze zelf tv-beeld geworden zijn. Je krijgt een eindeloze herhaling van eenzelfde scène vol verveling rond de divan.
Maar het beeld gaat haperen en stotteren, alsof er een fout in de opname geslopen is. De barsten in het gladde geluksbeeld worden niet getoond, bestaan eigenlijk niet, tenzij als technische storing. Tot de onlust aan het einde toch brutaal opduikt, in een parodie van overbekende suspensescènes uit Hitchcock-films.
Vrolijke wanhoop
Meer vrolijke wanhoop was te zien in 'Confessions - the autopsy of a performance' van de Finse Nada Gambier. Poedelnaakt drentelt ze rond op het podium voor ze een relaas geeft van de voorstelling die ze misschien had kunnen maken. Het is een verhaal dat kant noch wal raakt en zich eindeloos herhaalt. De doodse stemming wordt doorbroken door enkele pogingen tot een werkelijke 'act', zoals een heftige dans op keiharde disco-muziek. Niets werkt. Alles blijft onwerkelijk, tot en met het namaakbloed dat ze op haar lichaam spuit. Tenslotte zit ze neer op en stoel om de kijker te vertellen over het gevoel van verdoving dat al haar handelen overstemt. Zelfs huilen lukt niet meer, ook niet als ze drie uien snippert en bovendien een lepel mosterd, een pepertje en een slok pili-pilisaus binnengespeeld heeft. De clou van de voorstelling blijft zo tot het einde bewaard: de 'eerlijkheid' van het naakte lichaam was ook een leugen. Enkel de gevoelloosheid blijft als waarheid overeind.
De Deense Mette Ingvartsen was, als enige artieste, met drie werken te gast op dit festival. Ingvartsen houdt zich ver van elke vorm van inleving, theatraal illusionisme of zelfs maar virtuositeit. In plaats daarvan stelt elk werk dat ze maakt precieze vragen naar de betekenis die een lichaam, al dan niet op een podium, kan dragen. In het iets oudere 'Manual Focus' voert ze drie naakte vrouwen op die een monsterlijk mannenmasker op hun achterhoofd binden. Door een uitgekiende keuze van de bewegingen ontstaat een wonderlijk effect: de vrouwen ondergaan haast ogenblikkelijk een transformatie tot griezelige wezens met een spinachtige motoriek. Hoe voor de hand liggend ook, het blijft onthutsend om vast te stellen hoe weinig er slechts nodig is om een zo vertrouwde figuur als het lichaam totaal te vervreemden en ontmenselijken.
Pieter T'JONCK
