Date 2000-05-20

Publication De Standaard

Performance(s) In Real Time

Artist(s) De Keersmaeker, Anne Teresa

Company / Organization Rosas • Tg Stan

Keywords rijnders • iris • bouche • inventaris • misverstanden • tellen • kreten • real • persoonlijke • acteurs

Rosas & co. Tumult van kreten, scènes en dansjes

Brussel -- In real time gaat over: 1. Hoe kunnen we dans, muziek en tekst samenbrengen op podium? 2. Hoe laat je daarvoor drie eigengereide ensembles samenwerken? 3. Waarover kunnen we het op dat podium nog meer hebben?

Hiervoor worden ingezet: 1. Dansgezelschap Rosas. 2. Tg Stan. 3. jazzensemble Aka Moon. 4. Een tekst van Gerardjan Rijnders.

Het motief van de voorstelling is: tellen. Dat werkt aanstekelijk, zoals u zelf ziet.

Dat tellen zit al ingebakken in de tekst van Rijnders. Als zo vaak bij deze auteur-regisseur is het een poging van een man (Frank Vercruyssen) en een vrouw (Taka Shamoto) om een stand van zaken in hun verhouding op te maken.

Dat mislukt voortdurend. De twee acteurs blijven rond de hete brij draaien en eindigen waar ze begonnen waren. De taal zelf is de grote stoorzender: misverstanden zijn schering en inslag.

Wonderlijk genoeg verwekt dat na de drie uur durende voorstelling geen wrang gevoel. Integendeel: dat ze blijven praten wordt, alle misverstanden ten spijt, op zich betekenisvol. Vooruit dan maar: het is zelfs een teken van liefde.

Voortdurend doorsnijden dansen, gesprekken en muziek de tekst van Rijnders. Aanvankelijk is de grens tussen deze parallelle acties nog heel scherp, maar gaandeweg ontstaat een versmelting. De dansers en acteurs maken immers, op hun manier, ook een inventaris op van hun werk. Vooral de vraag wat de inzet ervan kan zijn wordt aanhoudend gesteld.

De antwoorden gaan alle kanten tegelijk op. Het onnozele naast het diepzinnige, puberale ontboezemingen naast vermoeid gepieker, persoonlijke strevingen naast maatschappelijk engagement. Dat tumult van kreten, scènes, dansjes -- aanvankelijk een complete chaos -- laat vooral de grote persoonlijke betrokkenheid van iedereen bij deze gebeurtenis zien. Zo draait de abstracte beginvraag uit op een inventaris van waar ieder op zich, en de groep als geheel (voor) staat.

Een concreet beeld verduidelijkt alles: halfweg de voorstelling gaan allen samen aan een lange tafel zitten eten. De discussies laaien hoog op. Over de persoonlijke opvattingen van Anne Teresa De Keersmaeker betreffende natuurlijk en tegennatuurlijk. Of Sara De Roo die het hoge woord voert over de verderfelijke effecten van het neokapitalisme en hoe dat te bestrijden.

Maar de centrale gedachte komt van Damiaan De Schrijver, in het stuk sowieso de tobber die zich afvraagt wat het menselijk gedoe allemaal te betekenen heeft.

Hij komt uit bij Tsjechov. Vergeet alle ijdelheden: werken, werken en nog eens werken, daar komt het op aan. En wat het allemaal te betekenen heeft, moeten latere generaties maar uitmaken.

Dat thema wordt later weer opgenomen door Iris Bouche, Jolente De Keersmaeker en, alweer, De Schrijver. Natuurlijk gaat het niet over werken aan de lopende band. De passie waarmee je je investeert in je daden en, uiteraard, in de ontmoeting met anderen is het thema. En zo komt de voorstelling ook weer uit bij de liefde, in al haar, soms onherkenbare vermommingen.

De titel drukt precies de vorm uit: de chaotische stapeling van gebeurtenissen gebeurt "in real time", met vele kansen voor elke uitvoerder om het beste van zichzelf te geven en nieuwe terreinen te verkennen. Dansers die gaan acteren en wild improviseren -- met schitterende momenten van Marta Coronado, Iris Bouche en Roberto Olivan. Acteurs die zich wagen aan het plezier om te dansen -- zelden een artistiek succes, maar vaak wel hilarisch.

Maar ook dit blijkt geen triviale oefening: sterke momenten ontstaan precies waar dansers en acteurs zich echt met elkaar gaan meten. En nog een onvergetelijk beeld: naar het einde van het stuk dringt saxofonist Fabrizio Cassols de scène in, als wou hij het gebeuren extra leven inblazen langs zijn instrument.

De haast architecturale hand van Anne Teresa De Keersmaeker is herkenbaar. Dat is zowel de achilleshiel als de groeikans van de voorstelling: bij de première was haar greep op structuur en choreografisch materiaal nog duidelijk afleesbaar. De uitdaging voor dit werk is om nog veel meer bloemen te laten bloeien, om nog veel meer chaos toe te laten. Maar dat lijkt dit ensemble wel toevertrouwd.

Nog tot 27 mei (20 uur) in de Rosas Performance Space in Vorst in het raam van het KunstenFESTIVALdesArts (070-22.21.99). Van 13 tot 16 juni in deSingel in Antwerpen (03-248.28.28). In het najaar in Gent en Leuven.