Klapstuk danst multiculturele samenleving
Le jardin de io io ito ito heet de voorstelling die op Klapstuk '99 te zien is. Het is de tweede keer dat de Compagnie Montalvo-Hervieu van choreograaf José Montalvo en zijn vaste regiepartner Dominique Hervieu in België te zien is, na Paradis in het PSK in Brussel. Wie dat laatste spektakel zag, zal hier weinig nieuws ontdekken. Ze biedt dezelfde combinatie van videobeelden op de achtergrond en dans in de voorgrond, en dezelfde combinatie van hedendaagse muziek en klank met uitbundige barokmuziek. Alleen is het gebruik van video in Paradis inventiever dan in Le jardin...: de suggestie van een circuspiste achter de projectieschermen zorgde in Paradis voor briljante visuele interacties tussen de live-dans en de gebeurtenissen op scherm. Dat is hier slechts af en toe het geval. De video-beelden vormen veeleer een "levend decor'' met mensen en vreemde fantasiewezens, half mens, half dier. Ook het dansmateriaal zelf is, in grote lijnen, identiek aan dat van Paradis. In Le jardin de io io ito ito staan echter heel wat meer dansers op de scène, zeventien om precies te zijn. De nationaliteitenmix is ook ruimer, zodat je als het ware een dwarsdoorsnede krijgt van alle nationaliteiten op Franse bodem. Zo is er een fantastische Chinese danser en een Spaanse.
Stereotypes
In deze mix wordt elke nationaliteit getypecast. Zo voert de Spaanse als vanzelfsprekend en met veel flair een flamencodans uit en zit de dans van de Chinees dicht bij Tai Chi, maar dan wel op turbo-snelheid. De Franse aanwezigheid wordt echter, en dat is toch wel vreemd, niet gekenmerkt door volkse dans, zoals de andere nationaliteiten, maar door een hyperkinetische vorm van ballet. De Noord-Afrikanen zijn dan weer gerepresenteerd door hip hop, volks genoeg, maar in tegenstelling tot het zeer oude Tai Chi of flamenco een "nieuwe'', subversieve dans die in Europese grootsteden onder migranten ontwikkeld is, naar het model van Noord-Amerikaanse zwarte dans. Het zwarte aandeel in de voorstelling vermengt de eigen hip hop met traditionele dansvormen.
Het is allemaal hoogst onderhoudend voor een uurtje, maar net als bij Paradis bleef ik weer fundamenteel onbevredigd achter. Met het aanwezige dansmateriaal wordt gewoon niets aangevangen. De voorstelling bestaat in hoofdzaak uit zeventien "show-cases'' en enkele grappen. Erger is de stereotypering van verschillende volksgroepen door de keuze van de danstaal. Die is de facto extreem rolbevestigend, onder het mom van een zeer tolerant multiculturalisme (Fransen: high art, Spanjaarden: folklore, maghrebijnen: straatdans...). Ik denk niet dat zoiets een injectie vanuit vreemde culturen in onze danscultuur betekent. Ver daarvan zelfs! Maar leuk is het zeker wel.
