Date 1998-02-21

Publication De Standaard

Performance(s) Khôra

Artist(s) Horta, Rui

Company / Organization

Keywords khôra • tape • frankfort • evo- • ijsblokjes • overhead-projectoren • structuurloze • contact-improvisaties • rosas-opvoeringen • kluister

Rui Horta structuurloos maar vol verleiding

Een zevental jaar geleden haalde het kunstencentrum Mousonturm in Frankfort de Portugees Rui Horta binnen als huischoreograaf. Door drastische besparingen komt aan die idylle van S.O.A.P. Dance Theatre Frankfort nu een einde, maar met de laatste chorepgrafie Khôra laat Horta nog even zien dat een bijzonder talentrijke groep dansers ontbonden wordt. De kwaliteit van de choreografie is minder overtuigend. Khôra is een begrip, ontleend aan Plato dat Horta aanwendt om het te hebben over (de evo- lutie van) vormen en structuren en over de verschillende manieren waarop we daarmee omgaan.

Evolutie wordt op een bijzonder letterlijke manier weergegeven: het hele scènebeeld bestaat uit overhead-projectoren langs de rand van de scène die tegelijk verlichting en decor zijn. Deze projectoren reflecteren grote glazen bakken vol langzaam smeltende ijsblokjes op de scènewanden. Vaste patronen en hun veranderingen worden op een even directe manier uitgezet: een danseres brengt met tape kaders aan op de vloer die met de regelmaat van de klok wijzigen. Soms ontstaan hier mooie beelden uit: een danseres die over de scène rolt neemt de tape mee die zo als een kluister haar armen tegen haar lichaam drukt. De reacties van de dansers, geconfronteerd met nieuwe situaties, geven ook aanleiding tot kleine toneeltjes. Al deze parafernalia maken echter nauwelijks de essentie van de voorstelling uit. Ze markeren momenten in een relatief structuurloze choreografie met net iets teveel "vondsten" en fiorituren. Dat kan de pret echter nauwelijks drukken, want de dansers die hier aan het werk zijn, weten dit vacuüm goed op te vullen met briljante vertoningen van hun eigen kunnen. Daarbij hanteren ze een waaier aan danstechnieken. De voorstelling opent met haast martiale stappen en zwaaien in een cirkel en een lijn, waarin het unisono op subtiele manieren tegelijk onderstreept en doorbroken wordt door een enkeling. Daarop volgen dan weer scènes waarin de dansers over de grond rollen, opveren en weer neergaan die wel iets weg hebben van Rosas-opvoeringen. Op andere momenten veroveren alleenstaande dansers met geraffineerd-simpele en bevallige pirouettes en sprongen het toneel." Die solistische momenten worden vaak gevolgd door sensuele duetten die in hun ingetogen kracht iets weg hebben van contact-improvisaties. Deze overdaad aan materiaal wordt enigszins gestructureerd door klassieke middelen zoals hernemingen en spiegelingen, maar dat is bijzaak. Door de bomen zie je vaak het bos niet meer. Alleen, dat is voor een keer helemaal geen bezwaar.