Date 1994-08-26

Publication De Standaard

Performance(s)

Artist(s)

Company / Organization

Keywords ecf • initiatief • shinkansen • skite • dartington • vienna • begeleiding • feeëriek • acts • doelstelling

Forum voor jonge koreografen in feeëriek parklandschap

DARTINGTON — Voor de derde opeenvolgende keer had het European Choreographic Forum (ECF) plaats in Dartington College in Devon. ECF is een vrij uniek initiatief: het biedt een kleine groep jonge koreografen uit heel Europa de gelegenheid om gedurende veertien dagen, los van produktiedwang, samen te werken en te diskussiëren. Het forum is geen bijscholingskursus voor koreografen, maar een plaats waar ze in een intensief groepsproces van elkaar kunnen leren.

Oorspronkelijk werd het ECF tot stand gebracht door de Londense "arts producing unit" Shinkansen, maar het initiatief wordt nu ondersteund door vijf Europese kunstencentra.

Ze verschillen nogal in omvang en aard van aktiviteiten. Stuc/Klapstuk bij voorbeeld heeft zowel een receptieve als een produktieve werking in verschillende disciplines. Het Portugese Forum Dança daarentegen richt zich uitsluitend op dansonderricht, -onderzoek en -produktie. Het Weense Vienna Acts is dan weer in essentie een koöperatie van teater- en dansensembles, met uitgebreide ondersteuningsfaciliteiten voor de leden. Panoptikon uit Ljubljana in Slovenië is vooral een produktiehuis voor uiteenlopende disciplines. Met Shinkansen delen zij de uitgesproken doelstelling om jonge, relatief onbekende kunstenaars te ondersteunen door produktie, distributie en inhoudelijke begeleiding. Ook tijdens het ECF zorgen zij voor een zeer intensieve begeleiding.

Elke interessante koreograaf herdefinieert het genre telkens weer. Bij de ene merk je nauwelijks nog beweging, maar wordt veel gebruik gemaakt van video of schilderkunst, bij de andere is het een en al beweging, nog een andere lijkt veeleer een teatervoorstelling te maken. En zelfs in de bewegingstaal valt nauwelijks een lijn te ontdekken. Sporen van klassiek ballet, tai chi of aikido, bio-energetika en moderne dans lopen kriskras door elkaar, zelfs binnen het oeuvre van één artiest.

Dans is dus moeilijk in een vakje te plaatsen. Producenten, programmatoren en de subsidiërende overheid weten er daarom vaak geen raad mee. Opdrachten worden slechts schoorvoetend aan jonge koreografen gegeven. Tenslotte zijn er ook weinig opleidingen die specifiek op dit medium gericht zijn. Sinds het verdwijnen van Mudra in België is er bij ons geen dansopleiding meer; de informele circuits die op zo'n school zouden kunnen ontstaan, ontbreken grotendeels.

ECF opereert in die leemte. Het forum geeft koreografen de kans met elkaars werk kennis te maken, te experimenteren en kontakten op te bouwen. Het forum beschouwt deelnemende kunstenaars en organizatoten als evenwaardige partners die van elkaar kunnen leren om in de best mogelijke omstandigheden waardevol werk te maken. De uiteindelijke bedoeling van het forum is dat de deelnemers met elkaar en met de organizerende kunstencentra een netwerk opzetten voor wederzijdse hulp, opleiding en opdrachten.

Vruchten hiervan waren de samenwerking tussen Bert Van Gorp en Sean Tuan John voor twee koreografieën, of de produktie-opdracht die de Britse Fiona Wright voor Jonah kreeg van Vienna Acts.

ECF is niet het enige initiatief dat jonge koreografen wil helpen om van de grond te komen. Veel deelnemers aan het laatste forum nemen ook deel aan SKITE, een initiatief van de Franse criticus Jean-Marc Adolphe. Het forum wordt dit najaar voor de tweede maal georganizeerd in Lissabon.

SKITE biedt koreografen vooral een kans om eens te werken met andere ensembles dan gebruikelijk. De begeleiding van de kunstenaars is minder intensief dan bij ECF, de vorming van een samenwerkingsverband achteraf is geen expliciete doelstelling.

Hoe een en ander in de praktijk uiteindelijk verloopt, bleek op een "observer day" op de laatste dag van het forum. De lokatie van het forum is ronduit feeëriek: een campus rond een middeleeuwse hal in een van die prachtige parklandschappen waar de Engelsen het patent op lijken te hebben. Kurt Jooss verbleef er, op de vlucht voor het nazi-regime, en Steve Paxton, de uitvinder van "contact improvisation", gaf er jaren les.

De deelnemende koreografen toonden aan genodigden uit verschillende landen korte werkfragmenten. Sommige waren echt niet meer dan een werksessie met publiek erbij, andere waren iets meer uitgewerkt en gaven verrassende resultaten. Zo leidde een koreografie rond een leegstaand openluchtzwembad tot een verrassend experiment met de notie scène.

Niet alle experimenten waren even boeiend, en het getoonde werk was soms erg voorspelbaar, maar door de intensieve nabespreking bleken ook de minder geslaagde probeersels nieuw inzicht op te leveren.