Date 1992-11-16

Publication De Standaard

Performance(s) Fase-four movements on the music of Steve Reich

Artist(s) De Keersmaeker, Anne Teresa

Company / Organization Rosas

Keywords mey • herneming • music • bezetting • meetrekken • assisientie • slipsprongen • fase-four • handgeklap • rosas-werkstuk

"Fase" van Rosas ontroerend

BRUSSEL -- Op verzoek van het Holland Festival waar zij komend seizoen de centrale koreografe is, hernam Anne Teresa De Keersmaeker Fase-four movements on the music of Steve Reich van 1982, in de originele bezetting met Michèle-Anne De Mey en haarzelf. Het is de voorstelling waarmee ze definitief haar oeuvre inzette. Met deze herneming is het ook de eerste maal in zowat zes jaar, sinds Bartok/aantekeningen dat ze weer zelf danst.

De voorstelling heeft in tien jaar niets aan kracht ingeboet, maar wat deze herneming echt biezonder maakt is dat je nu, door de kennis van wat later kwam, veel scherper de rijkdom ervan kan inzien. Wat tien jaar geleden, al was het dan met veel bewondering, nog gemakshalve als minimalisme of repetitiviteit werd gekatalogeerd, blijkt post factum alle kiemen te bevatten van wat nu een heel eigen vorm van dans herkend wordt.

Een sterke, dwingende strukturele en formele logika, en een nauwgezette analyse van de muziek waarmee gewerkt wordt als stramien dat een sterke emotionaliteit genereert, die onverbrekelijk verbonden is met de konkrete aanwezigheid van de dansers, en niet met een verhaal.

Je ziet terug de heftigheid, de fysiek uitputtende wentelingen rond haar as waarmee ATDK in Violin Phase de cirkelomtrek aftast en tenslotte over de diagonalen naar het midden toekomt. De plotse beëindiging, waar twee uitgestrekte handen tot vuisten voor het gezicht geheven worden, blijkt minstens aan het onderzoek van formele strukturen een extra verhaal toe te voegen.

In Clapping music zie je de twee vrouwen met ritmisch vooruit en achteruit kantelende heupen, die armen en benen meetrekken in slipsprongen en hakkende armzwaaien, de kruisende ritmes van het handgeklap volgen. De kleine energetische verschillen tussen beiden, het iets meer staccato schokken van De Keersmaeker tegen het iets meer vloeiend wiegen van de Mey, de licht verschillende artikulaties van de handen, brengen een ondefinieerbaar verhaal naar buiten dat het strikte vormexperiment ver te buiten gaat.

Omdat het zo lang geleden was dat de koreografe nog zelf danste, en door de plotse schok van herkenning, kreeg de voorstelling iets ontroerends, dat de toch al ongewone intensiteit naar een absolute top bracht.

In deSingel in Antwerpen loopt deze week dinsdag, woensdag en donderdag een herneming van het tweede Rosas-werkstuk "Rosas danst Rosas", waarvoor de broer van M.A. de Mey, Thierry de Mey, samen met Peter Vermeersch de muziek komponeerde. De oorspronkelijke bezetting is vervangen door dansers van het huidige Rosas-gezelschap (Fong, Levy, Loemy, Million, Saunier en Van Wissen, met begeleiding van Roxanne Huilmand en assisientie van Fumyo Ikeda).