Date 1988-01-16

Publication De Standaard

Performance(s) Cash Flow

Artist(s) Mark De Wit

Company / Organization Brussels Kamertoneel

Keywords verkoopsdirekteur • cash • flow • hoofdboekhoudster • suksesvolle • bober • semay • bedrijf • uitgeverij • direkteur

Gemoralizeer zonder diepgang: "Cash Flow" van D.B. Gilles in BKT

BRUSSEL - D.B. Gilles is een jong Amerikaans toneelauteur die, als je het mij vraagt, te lang en te veel naar televisieseries heeft gekeken en van de weeromstuit er niet in slaagt een toneelstuk anders te koncipiëren dan als een opeenvolging van 3-minutenscènes met telkens een "betekenisvolle" ontwikkeling, gestruktureerd rond een vrij schetsmatige intrige met een klein vleugje suspens. Geen sterke emoties, geen onbegrijpelijke figuren, alles stevig voorgekookt en al honderd keer gezien. En een onwaarschijnlijk moralizerende ondertoon. Het BKT brengt zijn "Cash Flow", een stuk uit 1985, in een regie van Mark De Wit.

Ook die regie is nogal futloos en lijkt soms zelf niet meer te betekenen dan een juiste timing van opkomst en afgang en fade-in/fade-outs. Nogal cru gezegd, mits enige wijzigingen in de tekst zou de regie evenzeer toepasselijk zijn voor een ander kamerdramaatje. De vraag is natuurlijk wat er anders denkbaar zou zijn met zo'n tekst. Het verhaaltje gaat over drie topmensen van een uitgeverij die gekonfronteerd worden met een gebrek aan cash-flow door een desastreuze uitgave van wiskunde-boeken. De hoofdboekhoudster stelt voor een konkordaat aan te vragen, de verkoopsdirekteur stelt voor het pakhuis in brand te steken om de verzekeringspremie op te strijken. De algemene direkteur, zoon van de stichter van de uitgeverij, loopt zodanig gebukt onder de schaduw van zijn eertijds meer suksesvolle vader, dat hij eigenlijk geen andere oplossing kan bedenken.

Nochtans bestaat die oplossing: met een voorlopige investering van zijn eigen kapitaal in het bedrijf zou een suksesvolle uütgave kunnen uitgebracht worden die het bedrijf zou redden. Maar eigenlijk wil de man met zijn zeiljacht gaan varen en leven van zijn rente. Op het allerlaatste ogenblik weet hij zich (voorspelbaar genoeg) op te richten, hij onttrekt zich aan de demonische drijverijen van zijn verkoopsdirekteur en de herinnering aan zijn vader en neemt eindelijk zijn verantwoordelijkheid op. Algemene boodschap: er lopen veel slechte mensen rond in het zakenleven, die alleen op geld uit zijn; de beslissingen aan de top van een bedrijf worden vaak alleen op basis van een genadeloze machtsstrijd genomen en hebben niets met ekonomische ratio en alles met persoonlijke zwaktes te maken. Maar de integere bedrijfsleider weet zich daar altijd door te slaan, de goeden winnen steeds.

Het probleem is dat hier hetzelfde soort tweedehands-psychologie gehanteerd wordt dat ook handleidingen voor sukses kenmerkt. De psychologie van de personages heeft dan ook de diepgang van een plas regenwater op het trottoir. Bovendien geraakt de tekst ook nergens buiten de horizon van het partikuliere probleempje. Dat dergelijke fenomenen bestaan, wil ik niet betwijfelen, maar de auteur kan de draagwijdte ervan zelf duidelijk niet inschatten, zodat hij geen stof tot nadenken, zelfs geen drama kan bieden, maar enkel een waarschuwend vingertje kan opheffen. Daarin gretig gevolgd door regisseur en akteurs. Marc Bober als algemeen direkteur en Arthur Semay als verkoopsdirekteur leveren dan nog een behoorlijke akteerprestatie binnen de grenzen van het gegeven, maar hoofdboekhoudster Lut Mortelmans cabotineert er lustig op los.

Het decor van Raymond Vanhaelen is het meest genietbare onderdeel van deze produktie, een soort typisch direkteurskantoor. Maar het blijft uiteindelijk ook niet meer dan een illustratie, een passende "toile de fond".

Nog te zien in het BKT, Kapellemarkt l te 1000 Brussel tot 13 februari, elke woensdag, donderdag, vrijdag, zaterdag om 20 u 30 en elke zondag om 15 u. "Cash Flow" met Karen Devisscher. Mare Bober en Arhur Semay