Date 1987-10-19

Publication De Standaard

Performance(s) Les Survivants

Artist(s) Gallotta, Jean-Claude

Company / Organization Groupe Emile Dubois

Keywords survivants • fiktie • sprakeloos • volwassenen • sf-verhalen • ruitjeshemd • niet-ingelichte • noë • inhibities • herleidbaar

"Les Survivants" blijft klapstuk van Gallotta

LEUVEN -- Dat een kunstwerk nooit herleidbaar is tot één benoembare interpretatie, is een bewering die vaak wordt aangewend voor werk dat de niet-ingelichte toeschouwer sprakeloos en vol onbegrip achterlaat. Het past echter perfekt op "Les Survivants" van Jean-Claude Gallotta, dat de toeschouwers ook sprakeloos maakt, maar dan wel omwille van de intrigerende kombinatie van onmiddellijke toegankelijkheid van een voorstelling die toch met de beste wil van de wereld niet na te vertellen is. Gallotta's voorstelling op Leuvens "Klapstuk" was een -- gretig aanvaarde -- uitnodiging aan het publiek om mee te fantaseren.

Het einde van een beschaving, na een grote ramp of zoiets, met enkele "survivants", daar draait het om. Het gegeven is bekend, en talloze malen bespeeld, met als een der oudste varianten de ark van Noë, en klaarblijkelijk ook een tema dat, getuige, het sukses van sf-verhalen en -films, blijft fascineren. Het was dan ook mogelijk geweest een zoveelste verhaal daarrond te breien, maar dat is niet wat Gallotta interesseert. In korte broek met een ruitjeshemd, lichtjes bijziend, een kleine jongen met ongebreidelde fantasie, zo staat hij daar. De massa stripverhalen, boekjes en films die hij gezien heeft, moet je er maar bijdenken. Deze avond is hij aanvoerder van de klub, en vertelt verhaaltjes. Het hangt dan wel allemaal niet zo precies aan elkaar, maar wie maalt daar eigenlijk om.

Dat is natuurlijk fiktie binnen de fiktie, want zo onnozel als het klinkt, is het niet. Gallotta trekt een lijn door van kinderlijke tema's naar de voorstellingswereld van volwassenen, wat het best te herkennen valt in de impliciet erotische onderstroom van de voorstelling. Je kan je dan gaan afvragen waar de inhibities van de dansers ("pas de sex" roepen drie van hen als ze door drie anderen verleid worden) en de zeer mooie duetten, die alleen in afwezigheid van de rest kunnen gedanst worden, vandaan komen. Zijn volwassenen "survivants" van een beter verleden? Is het daarom dat er, als allen er voor dood bij liggen op de scène, Gallotta plots een hele bende joelende kleine kinderen (met witte kousjes en zwarte schoentjes, maar verder naakt) vanuit een luik in de grond op het podium loslaat?

Het is een van de bedenkingen die je kan hebben, maar de voorstelling geeft daar geen antwoord op; Gallotta gooit je je eigen voorstellingen voor de voeten, omdat hij geen afgerond verhaal presenteert, maar telkens een flard die je zelf moet gaan aanvullen. Hij kiest die flarden, de gebaren, de beelden met een grandioze flair voor het meest archetypische, zoals dat nu voorgesteld wordt. En daarbij wordt vaak prachtig gedanst, met een anarchistisch amalgaam van bewegingen zoals je het zelden kan zien.

Dat deze voorstelling uit 1983, die speciaal voor Klapstuk '87 hernomen wordt, een unieke prestatie is, toont Gallotta's vorige kreatie op Klapstuk '87, "Les Louves& Pandora" dat dan wel een gelijkaardige quasi-narratieve struktuur en bewegingstaal heeft, maar om één of andere reden niet dezelfde overtuigingskracht, die bij "Les Survivants" een bijzonder lang en warm applaus uitlokte.