Date 1986-10-09

Publication De Standaard

Performance(s) The Road to Immortality

Artist(s) Liz LeCompte

Company / Organization The Wooster Group

Keywords leary • lsd • bedrijf • dwarsdoorsnede • trilogie • latijns-amerikaans • televisietalkshows • lsd-verslaafde • cia-man • bijeenkomsten

Wooster Group toont replica van de turbulente jaren ‘60: Over LSD, heksenjacht, euforie en onlust

BRUSSEL -- Het New-Yorkse theatergezelschap "The Wooster Group" is terug in België, met het tweede deel van hun nog onafgewerkte trilogie The Road to immortality, waarvan het eerste deel, Route 1 & 9, the final act, te zien was op het Kaaitheater in 1983. Het predicaat trilogie is echter in die mate bedrieglijk dat hier geen afgerond verhaal in drie delen opgebouwd wordt; in het tweede deel wordt bv. op een niet nat te vertellen wijze in twee uur tijd een dwarsdoorsnede van het geestelijk klimaat van de VS rond 1960 vorm gegeven.

Dwarsdoorsnede is quasi iets te letterlijk te begrijpen: zo verwarrend en contradictorisch als de periode was, is het stuk. Het structurerende element van de voorstelling is een lange tafel (een kopie van de tafel waarachter het "comité voor on-Amerikaanse activiteiten" zijn verhoren hield in de jaren ’50) waaraan literaire coryfeeën en goeroes van die tijd voorlezen uit hun werk. Onder hen Timothy Leary. Een vrouw, Leary’s babysitter in die periode, vertelt ondertussen over de LSD bijeenkomsten bij Leary thuis. Daaruit groeit een beeld over het naïeve geloof in de macht van LSD in die tijd, over de hang naar euforie en de onlustgevoelens. Die lezingen zijn opgebouwd op het ritme van een televisietalkshows: nooit langer dan 45 seconden over een onderwerp lezen.

In het tweede bedrijf wordt een extreem snelle versie gemonteerd van Arthur Millers The Crucible, waarin voortdurend heen en weer gesprongen wordt in de tijd tussen de heksenprocessen van Samen in de 17de eeuw en de communistenjacht van de jaren ’50. Ogenschijnlijk is de hele scène op dat ogenblik herschapen in een hysterische en hallucinerende troep, maar die hysterie is op onmerkbare wijze met een meticuleuze precisie in elkaar gezet.

In het derde bedrijf zien we een reconstructie van een repetitie voor het tweede bedrijf terwijl alle acteurs onder invloed van LSD waren. Het bedrijf is zowat de samenvatting van alle wilde drugsfeestjes van de jaren ’60 in het kwadraat. Op videomonitors zijn ondertussen allerlei parallelle beelden te zien. Het vierde bedrijf dan is opnieuw een soort talkshow met Leary en G.Gordon Liddy, de CIA-man, een confrontatie tussen Leary en een man die overhoop geschoten werd in de oorlog door een LSD-verslaafde, een muzikaal slotnummertje van een Latijns-Amerikaans groepje, Donna Sierra & the Del Fuegos.

Dit hele relaas komt wellicht onsamenhangend over, en zo is het stuk ook, maar dat is precies de grote kwaliteit ervan. Met een ontzettende precisie en een uitgekiend gebruik van een veelheid aan theatrale middelen, weet Liz LeCompte, de regisseur van The Wooster Group een stroom associaties en beelden samen te ballen tot een onthutsende replica van een tijdperk, zonder er een oordeel over uit te spreken of de toeschouwers een mening op te dringen.

Je ziet wat je ziet, een niet te ontwarren, overrompelende massa signalen, een vorm van theatermaken die de complexiteit van deze tijd tot zijn eigen wezenskenmerk gemaakt heeft; Een zeer uitgebreide oppervlakkigheid, waarbij diepgang geen enkele rol meer speelt, waarover zelfs geen vragen meer (kunnen/hoeven) gesteld worden. Een niet te missen theaterervaring dus eigenlijk.

PIETER TJONCK