De Telegraaf

Amsterdam

EEN KLEIN KUNSTJE

Hugo Claus: nieuwe roman en nieuw toneelstuk

HUGO CLAUS lunchte deze week in Amsterdam met zijn uitgever G. Lubberhuizen van De Bezige Bij, nadat bij 's morgens in de verbouwde uitgeverij had gebolpen bureaus te versjouwen. De Bezige Bij is per saldo een coöperatieve instelling. De vriendelijke Vlaamse schrijver met de kop van een Romeinse senator had echter ook de uitgave aanschouwd van zijn vierde roman: "De Verwondering". Het publiek zal nog moeten wachten tot half september voor het het boek zal kunnen kopen, als literaire reuzenpocket of als romanuitgave. Reden om de uitgave nog even te laten "sluimeren": er is een afspraak dat het Nieuwe Vlaamse Tijdschrift er eerst fragmenten uit publiceert.

"De klassieke opvatting, dat er vóór het denken een staat van verwondering is, vormt de grondgedachte van het boek", zegt Claus. "Het boek speelt in het Vlaanderen van deze tiid, heeft vaag met de zuivering te maken, met fascistische groepen uit de oorlog. Het zal mij van de zij de van fascisten en anti-fascisten veel herrie kunnen bezorgen."

Uitgever Lubberhuizen die spreekt over "Claus en de andere top-auteurs van De Bezige Bij" (waarop Claus: "Welke?!") is heel tevreden dat de roman het best verkochte boek uit de voorjaarsaanbieding is. Zo als hij ook trots is op het tijdschrift-in-de-vorm-van-een-reuzenpocket, "Randstad", dat door Claus, Mulisch, Vinkenoog en Ivo Michiels wordt geredigeerd en "dat loopt zonder subsidie; van het eerste nummer zijn vierduizend exemplaren verkocht."

Bewondering

Simon Vinkenoog, die ook aanzit en die een grote bewondering heeft voor Claus (hij noemt het hele oeuvre van de Vlaming snel op in chronologische volgorde alsof hij een liturgie opzegt) is ook al het voorwerp van Claus' spot lust. Als de omslag van de roman, die door Claus zelf is ontworpen, ter sprake komt gaat Vinkenoog ijverig zoeken naar een exemplaar, tevergeefs overigens.

"Secretaris Vinkenoog staat onmiddellijk op en zoekt," zegt Claus. (Van Vinkenoog verschijnt binnenkort de roman "Hoogseizoen") "De Nederlandse Comdie" gaat het volgend seizoen een stuk van Claus opvoeren: "De dans van reiger", met als ondertitel "nare komedie in twee delen".

"Het is een soort lachwekkende Strindberg," zegt Claus, "waarbij ik de klassieke eenheden van plaats, tijd en handeling heb geëerbiedigd. Het is een kleinbezet stuk: twee actrices en twee acteur. Mijn vriend Ton Lutz zal het waarschijnlijk regisseren."

"De dans van de reiger" zal als een literaire pocket verschijnen.

Hugo Claus is ook bezig aan een groot historisch toneelstuk.

"Het speelt in 1328, slag bij Cassel, en heeft als hoofdfiguur Nicolaas Zannekin, de held die ik als een anti-held zie. Men zegt dat hij een groot strijder is geweest, maar mijn bedoeling is er een kleine strijder van te maken. Ik ben het stuk nu aan het bewerken en het bekorten. Want wat ik nu op papier heb staan, zou vijf uur speeltijd in beslag nemen."